ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის ევროპის რეგიონული ოფისი აქვეყნებს რეკომენდაციებს პოსტ-კოვიდური მდგომარეობის თვით-მართვის შესახებ, რომელიც განკუთვნილია COVID-19-ისგან გამოჯანმრთელების პროცესში მყოფი მოზრდილებისთვის.
ხმასთან დაკავშირებული პრობლემები
COVID-19-მა შეიძლება გამოიწვიოს ყელის ტკივილი, შეტევითი ხასიათის ხველა, ყელში ლორწოს/ნახველის დაგროვება და მისი რეგულარულად ამოხველების აუცილებლობის შეგრძნება. ხმა შეიძლება გახდეს სუსტი, ჩახლეჩილი, განსაკუთრებით მაშინ, თუ მართვითი სუნთქვის აპარატზე იმყოფებოდით (თუ გქონდათ სასუნთქი მილი) შეიძლება იგრძნოთ, რომ ზედა სასუნთქი გზები უფრო მგრძნობიარე გახდა თქვენს გარშემო არსებული გარემო პირობების მიმართ. მაგალითად, ძლიერმა სურნელმა შეიძლება გამოიწვიოს ხველა, ყელში მოჭერის და სუნთქვის გაძნელების შეგრძნება. თუ სიმპტომები დროთა განმავლობაში არ გაუმჯობესდება,
აუცილებლად მიმართეთ ექიმს.
რჩევები ხმასთან დაკავშირებული პრობლემებისთვის
— კარგად დაიტენიანეთ ყელი. ხმის იოგების გასააქტიურებლად, მიიღეთ წყალი დღის განმავლობაში.
— ნუ დაძაბავთ ხმას. არ იჩურჩულოთ, რადგან ამან შეიძლება დაძაბოს ხმის იოგები. შეეცადეთ არ ისაუბროთ მაღალ ტონალობაში და არ იყვიროთ.
— ორთქლით ინჰალაცია (პირსახოცით დაიფარეთ თავი და შეისუნთქეთ ორთქლი მდუღარე წყლით სავსე თასიდან) 10–15 წუთის განმავლობაში დაგეხმარებათ ყელის სიმშრალესთან გამკლავებაში და დაატენიანებს ხმოვან აპარატს.
— კუჭის რეფლუქსი (ზოგჯერ მჟავას რეფლუქსს ან გულძმარვას უწოდებენ) ძალიან ხშირია, ამიტომ, მოერიდეთ გვიან ღამით ჭამას ან დისპეფსიის გამომწვევი საკვების მიღებას.
— თავი დაანებეთ მოწევას.
— თუ საუბარი რთული ან არაკომფორტულია, გამოიყენეთ კომუნიკაციის სხვა გზები, როგორიცაა, წერა, მოკლე ტექსტური შეტყობინების გაგზავნა ან ჟესტიკულაცია.
რჩევები გახანგრძლივებული (პერსისტული) ხველის დროს
— სცადეთ ცხვირით სუნთქვა ნაცვლად პირისა.
— სცადეთ დაბალ შაქრიანი, მოხარშული ტკბილეული.
— სცადეთ „ხველის შეჩერების ვარჯიში“. როგორც კი დახველების სურვილი გაგიჩნდებათ, დახურეთ პირი და აიფარეთ ხელი (შეაჩერეთ ხველა). ამავე დროს, გადაყლაპეთ ნერწყვი. შეაჩერეთ სუნთქვა – გააკეთეთ პაუზა. პაუზის შემდეგ, როდესაც განაგრძობთ სუნთქვას, მშვიდად ჩაისუნთქეთ და ამოისუნთქეთ ცხვირით.
— თუ ხველა დაგეწყოთ ღამით, კუჭის რეფლუქსის გამო, შეეცადეთ დაწვეთ გვერდზე ან გამოიყენოთ ბალიშები, თავის ზემოთ წამოსაწევად.
ჯანმო-ს ევროპის რეგიონული ოფისი