გასულ წელს გაიზარდა როგორც ექსპორტირებული თხილის მოცულობა [4.1 ათასი ტონით], ასევე ექსპორტიდან მიღებული შემოსავალი [8.4 მლნ აშშ დოლარით]. კერძოდ, სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ინფორმაციით, აგვისტოდან-იანვრის ჩათლით საქართველოდან ექსპორტირებულია 87 მლნ აშშ დოლარის ღირებულების თხილი.
Georgian Hazelnut Corporation-ი თხილის ერთ-ერთი მსხვილი ექსპორტიორი კომპანიაა. როგორც მისი გენერალური დირექტორი, თეიმურაზ გოგია ამბობს, ექსპორტიორებისთვის მთავარ პრობლემას სერტიფიცირება წარმოადგენს. კერძოდ, ბულგარეთის საზღვარზე საქართველოდან ექსპორტირებულ თხილს ხელახლა ამოწმებენ.
“თუ უხარისხო თხილი მოვიდა, ჩვენი ნებისმიერი ძალისხმევა საექსპორტო ბაზრებზე ნულის ტოლი იქნება. საქართველოში ბევრი ლაბორატორიაა, რომელიც თხილს ძალიან კარგად ამოწმებს, მაგრამ ჩვენი სერტიფიკატი ევროკავშირის საზღვარზე ვალიდური არ არის. შესაბამისად, ამ სერტიფიკატის აღებას ყველანაირი აზრი დაეკარგა, რადგან როდესაც პროდუქტი ევროკავშირის რომელიმე ქვეყნის საზღვარზე შედის, ტვირთი უნდა გაიხსნას, შემოწმდეს და ლაბორატორიაში ნიმუში გაიგზავნოს. თუ ბულგარეთიდან შედის ნიმუში, სოფიაში უნდა გაიგზავნოს, შემოწმდეს და მერე მოგვდის პასუხი. იცლება ჩვენი ტვირთი და პასუხის მიღების შემდეგ ხელახლა იტვირთება, თუმცა ძალიან ცუდად. ჩადის შემდეგ ეს ტვირთი და ვერ ვუხსნით, რომ ბულგარეთში ხელახლა დაიტვირთა და რომ ცუდად მათ დააწყეს. ამას ვერ აუხსნი ვერც გერმანელს და ვერც იტალიელს, რომლებსაც პრეტენზია აქვთ ჩემთან და არა საბაჟოსთან. ერთხელ სურათები გამოგვიგზავნა მყიდველმა თუ რა მდგომარეობაში ჩავიდა იქ ტვირთი, რის გამოც საკმაოდ სოლიდური ჯარიმა გადაგვახდევინა.
ამას გარდა იყო შემთხვევა, როცა ქართულ ლაბორატორიაში შემოწმებული ბულგარეთში ხელახალი შემოწმების შემდეგ მოვიდა შეტყობინება, რომ არ ვარგა პროდუქტი. საქართველოში ხელმეორედ შეამოწმა კომპანიამ, თუმცა არანაირი დასნეულება პროდუქტს არ ჰქონია. ის, რომ ქართული ლაბორატორიების გაცემული სერტიფიკატი ევროკავშირში ვალიდური არ არის, ძალიან გვიშლის ხელს”, – აცხადებს გოგია.
გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე გელა ხანიშვილი BMG-ის ეუბნება, რომ აღიარების თემა ხანგრძლივი პროცესია და უკვე მოყვანილი მოსავლის ლაბორატორიულად გადამოწმებამდე, ევროკავშირი ითხოვს, რომ პროდუქტი მიკვლევადი იყოს, რაც გულისხმობს ინფორმაციას იმის შესახებ, თუ რით და როდის იქნა პლანტაცია შეწამლული და ა.შ.
“საქართველოში გაცემული სერტიფიკატი აღიარებულია. აქ საკითხი ეხება იმას, რომ გადამოწმება მოხდეს თუ არა. რაც შეეხება ბულგარეთის საბაჟოს, შევძელით, რომ მაქსიმალურად შეგვემცირებინა პროდუქტისთვის ანალიზის აღების საკითხი. გარკვეული პერიოდი ანალიზის აღება ძალიან შეღავათიან პირობებში მიმდინარეობდა, დაზიანებული პროდუქციის მოხვედრის შემდეგ კი თითოეული პარტია კონტროლდებოდა. მიმდინარე წელს შეღავათი მივიღეთ იმ კუთხით, რომ გატანილი პროდუქციის 20% მოწმდება. ამ საკითხზე მუდმივად ვმუშაობთ. როცა სერტიფიცირების აღიარებაზე ვსაუბრობთ, ამას წინ უნდა უძღოდეს მიკვლევადობის განვითარება, რაც მრავალწლიანი პროცესია. Global Gap-ის აღება ნიშნავს, რომ თითოეული პლანტაცია უნდა შემოწმდეს, როდის გაისხლა, რომელი წამლით შეიწამლა და ა.შ. საკმაოდ რთული პროცესია. კერძოდ, მეწარმის მიერ მოყვანილი თხილი უნდა იყოს მიკვლევადი. უნდა ჩანდეს ამ სერტიფიკატში რით არის შეწამლული ანუ თითოეულ ბაღში უნდა დაინერგოს Global Gap-ი. ამიტომ ვცდილობთ გავამსხვილოთ ეს მეურნეობები და კოოპერატივებისა თუ ასოციაციების გზით წავიდეთ, რათა ასეთი ეტაპები, რაც შეიძლება სწრაფად გავიაროთ,” – აცხადებს ხანიშვილი.
www.bm.ge