‘’მოიდანახე’’ ოზურგეთში ერთ-ერთი დიდი სასაფლაოს სახელია. გასული საუკუნის 80-იან წლებში ამ სახელწოდებით სიმღერა დაიწერა და მსმენელის გული მაშინვე დაიპყრო. სიმღერას, რომელიც საკმაოდ სევდიანია და ახლობელი ადამიანის გარდაცვალებით გამოწვეულ ტკივილს ეხება, ძმები გია და გოგი ბეშიტაიშვილები ასრულებდნენ და იმ პერიოდისთვის გურიაში ძალიან პოპულარული შემსრულებლებიც გახდნენ.
მას შემდეგ მრავალი წელი გავიდა, თუმცა სიმღერა ‘’მოიდანახე’’ ძველ თაობას კარგად ახსოვს.
ცოტა ხნის წინ ‘’გურიაTV’’-ს მომღერალი გია ბეშიტაიშვილი დაუკავშირდა, რომელიც უკვე ძალიან დიდი ხანია მოსკოვში ცხოვრობს და ამ სიმღერის ვიდეოვერსიის ეთერში გაშვების უფლება მისცა.
‘’გურიაTV’’-მ გადაწყვიტა მასთან ინტერვიუ ჩაეწერა. მართლაც საინტერესოა, სად არის და რას საქმიანობს ამ სიმღერის ცნობილი ავტორი და შემსრულებელი ძმასთან ერთად და რაც მთავარია, როგორ დაიწერა და ვის მიეძღვნა ცნობილი სიმღერა ‘’მოიდანახე’’.
– სიმღერა ‘’მოიდანახე’’ დედაჩვენის ხსოვნას ეძღვნება. გულახდილად უნდა ვთქვა, იმ დღეს, როცა დედაჩემი გარდაიცვალა, არ დავმალავ, ჩვენთვის მთელი სამყარო დაიმსხვრა. ჩემი და ჩემი ძმის ჩანაფიქრი, ყველა ოცნება დედ-მამის გახარებასთან იყო დაკავშირებული. ეს ყველაფერი კი ერთ წუთში, სრულიად მოულოდნელად დასრულდა.
ჩვენ უკვე მოსკოვში ვიყავით, როცა დედას ინსულტი დაემართა. იმ პერიოდში გასტროლზე ვიყავით და მამა გვერიდებოდა, სიტუაციას გვიადვილებდა. მაგრამ ჩვენ ჩამოვედით და დედას ცოცხალს ჩამოვუსწარით. თავიდან იმედი იყო, რომ ორ კვირაში ფეხზე დადგებოდა, ქუთაისიდან, თბილისიდან, ბათუმიდან იყვნენ ჩამოსულები ექიმები, მაგრამ არ იყო მაშინ მედიცინა სათანადო დონეზე და ვერ ვუშველეთ. ნათლად მახსოვს, ოთახში რომ შევედით, ყველა ოზურგეთელი ექიმი ჩვენს სახლში იყო, მაგრამ ვერაფერს გახდნენ. საშინელ მდგომარეობაში ჩავვარდით. მე და ჩემი ძმა მოსკოვში ანსამბლში ვმღეროდით და გასტროლები გვქონდა დანიშნული, მაგრამ ვერ შევძელით წასვლა. დაახლოებით სამი თვის განმავლობაში გველოდებოდნენ ანსამბლი, ფილარმონიები, სადაც დაგეგმილი იყო ჩვენი კონცერტები, მაგრამ ჩვენ არ შეგვეძლო სიმღერა. საბოლოოდ კი დრო ვერ კურნავს, ვერც ანელებს ტკივილს, მაგრამ ცხოვრება, შვილები, ოჯახი, მარტო დარჩენილი მამა და პროფესია მაინც თავისას ითხოვს.
ერთ მშვენიერ დღეს, როცა მოსკოვის გარეუბანში ვცხოვრობდით, ე.წ. ‘’ელექტრიჩკით’’ მივდიოდი სამსახურში, როცა უბრალოდ წამოიჭრა ჩემს შიგნით სიტყვა ‘’მოიდანახე’’, კარგი მუსიკალური მახსოვრობა მაქვს, ამიტომ სანამ მატარებლიდან ჩავედი, სიმღერის მისამღერი უკვე მზად მქონდა. მერე ჩემს ძმას დავურეკე, შევეხმიანეთ ჩვენს საყვარელ პოეტს ხუტა გაგუას, რომლის ლექსებზე 15 სიმღერა გვაქვს დაწერილი. შევხვდით ბატონ ხუტას და მან გვითხრა: კუთხური სიტყვაა ‘’მოიდანახე’’ მოდი ქართულად ვთქვათ ‘’მოდი და ნახე’’ მე ვუთხარი, რომ მაშინ სიმღერას არანაირი აზრი არ ექნებოდა. ვუთხარი, რომ ჩვენთან, გურიაში არის ამ სახელწოდების მქონე სასაფალაო და ამ სიტყვას მისი მნიშვნელოვანი ენერგეტიკა აქვს. ბატონ ხუტას მოვუყევით დედაჩვენის ტრაგიკული ამბავი და მან ისე მიიტანა გულთან ეს ისტორია, თითქოს მის საკუთარ დედას ეხებოდა და დაწერა კიდეც შესანიშნავი ლექსი ამ სიმღერისთვის.
ეს სიმღერა გახდა მართლა ძალიან მშობლიური და საყვარელი ოზურგეთისთვის, ბევრმა არ იცოდა ამ სიმღერის დაწერის ისტორია, თუ როგორ შეიქმნა ის, მაგრამ ყველა თავის ტკივილს ხედავდა მასში. ელოდით ამ სიმღერის ასეთ პოპულარობას?
არა, საერთოდ არ დაწერილა მაგისთვის რომ პოპულარული ყოფილიყო. ამ სიმღერამ ჩვენ გამოგვიყვანა დეპრესიიდან, თუმცა როცა ამ სიმღერის სსრკ-ს მასშტაბით კონცერტებზე შესრულება დავიწყეთ, არ ვაცხადებდით სიმღერის ისტორიას, მაგრამ შევნიშნეთ, რომ ყველა კონცერტზე, რომელსაც ვმართავდით, დარბაზში მსხდომ ხალხს თვალები უწყლიანდებოდა, რაღაცას გრძნობდნენ. საერთოდ ადამიანის ხმას აქვს მაგიური ძალა, ასეთი ძალა არცერთ ინსტრუმენტს აქვს. ოზურგეთში კი ამ სიმღერის პოპულარობა იმანაც განაპირობა, რომ ‘’მოიდანახეზე’’ ოზურგეთელებისთვის უამრავი საყვარელი ადამიანი განისვენებს და ამიტომ უყვართ ეს ადგილი.
როდის წახვედით ოზურგეთიდან, სად გადახვედით და როგორია თქვენი მუსიკალური განათლება?
ჩვენ ბავშვობა ოზურგეთში, გოგებაშვილის ქუჩაზე გავატარეთ. საერთოდ ბეშიტაიშვილების გვარი დიდი არ არის და მისი უმრავლესობა ამ ქუჩაზეა თავმოყრილი. აქ ცხოვრობდნენ ბაბუა გიორგი, მისი ძმები დავითი, ვარლამი და მიხეილი და მერე მათი შთამომავლობა. 1960 წლამდე ვიყავით მახარაძეში. თუ სადმე კონცერტი გაიმართებოდა, ყველგან ვმონაწილეობდით, მაშინ ასე იყო: გამოაცხადებდნენ ხოლმე: ცეკვავდნენ საყვალა და გულღია სალუქვაძეები, მღეროდნენ გია და გოგი ბეშიტაიშვილები, მუსიკალურ სკოლაშიც ვსწავლობდი მანდ. მახსოვს და მიყვარს ყველა ქუჩა, მოედანი, აღმართი თუ შესახვევი.
პიონერთა და მოწაფეთა ოლიმპიადაზე პირველი ადგილი რომ დავიკავეთ, გურიაში ისეთი გამოხმაურება მოჰყვა, აი ოზურგეთის საფეხბურთო კლუბ ‘’მერცხალს’’ რომ საქართველოს თასი მოეგო, დაახლოებით ასეთი. გვაჩერებდნენ, გვკოცნიდნენ, გვეფერებოდნენ. სწორედ მაგ პერიოდში მამაჩემი სახლს აშენებდა. რაიკომის პირველი მდივანი ვახტანგ თოხაძე იყო. ვახტანგ ბიძიამ დაგვიბარა, მოგვეფერა რა კარგი ბიჭები ხართო. ამ წელს ალბათ ამხელა გამარჯვების შემდეგ ბახმაროში წახვალთო. არაო, გოგიმ უპასუხა. ჩვენ მამას და დედას ვეხმარებით, სახლს ვაშენებთ და ‘’ბლოკებს’’ ვაკეთებთო. მართლაც ფორმა იყო ეგეთი, ცემენტს ვასხმდით შიგნით და სახლის ასაშენებელი ‘’ბლოკები’’ კეთდებოდა.
13 წლის ვიყავით, ნიჭიერთა ათწლედში თბილისში რომ გადაგვიყვანეს, სწორედ მანდ მივიღეთ ძალიან მნიშვნელოვანი მუსიკალური განათლება, ჩვენი პედაგოგები კონსერვატორიის პროფესორები, მერე კონსერვატორიაში რომ ჩავაბარეთ იგივე პროფესორები გვასწავლიდნენ და შესაბამისად, კარგი მუსიკალური განათლება მივიღეთ. მე ფლეიტის მიმართულებით დავამთავრე კონსერვატორია, გოგიმ- ვოკალის.
ჯერ კიდევ ბავშვობაში მოვხვდით საუკეთესო ტენორთან ბატონ დავით ანდღულაძესთან, რომელიც წარმოშობით ბახვიდან იყო. მასთან მამამ სახლში მიგვიყვანა. ბატონმა დავითმა რომ მოგვისმინა ორ პატარა გურულ ბიჭს, გვითხრა, რომ ჩემი სახლის კარი თბილისში დღედაღამ ღია იქნება თქვენთვისო. მართლაც როცა გარდატეხის ასაკი დავასრულეთ, დავიწყეთ ინტენსიური მეცადინეობა. მასთან და მის შვილთან ბატონ ნოდართან დიდი სკოლა გავიარეთ.
მერე სხვადასხვა ანსამბლში ვმღეროდით მოსკოვში, დიდი გასტროლები გვქონდა. არანჟირების სპეციალისტი ვარ ამასთანავე. მოსკოვში, საკავშირო რადიო-ტელევიზიაში რომ ვმუშაობდი, არაჟირების სპეციალისტების ხუთეულში ვიყავი.
ახლა რას საქმიანობთ?
ასაკის და სოციალური მდგომარეობის მიხედვით, ჩვენ პენსიონერები ვართ, ბოლო გასტროლი პარიზში, იუნესკოს დარბაზში, 2019 წლის ოქტომბერში გვქონდა. მერე როცა პანდემია დაიწყო, ჩვენი ყველა გასტროლი და კონცერტი, ცხადია, ჩაიშალა.
ახლა ვასწავლი სიმღერას ბავშვებს. ასევე, ვმუშაობ პროფესიონალ მომღერლებთან, როდესაც ხმის პრობლემები აქვთ ორკესტრთან ერთად სიმღერის გამო.
როდის იყავით ბოლოს ოზურგეთში?
2019 წელს, მაშინ როცა პრეზიდენტმა მარგველაშვილმა მოქალაქეობა მომცა და პასპორტი მივიღე. საქართველოს პასპორტი არასდროს მქონია, საბჭოთა პასპორტი მქონდა მხოლოდ. მინდოდა ჩემი ქართველობა ასეც ყოფილიყო ასახული და მართლაც ასე მოხდა.
გვითხარით თქვენს ოჯახზეც.
მყავს სამი შვილი ია, მანანა და კაკო და სამი შვილიშვილი. ჩემს ძმასაც ორი შვილი ჰყავს. იციან ქართული ენა, წერა-კითხვა, რაც ჩემთვის მნიშვნელოვანია.
როცა დედა გარდაიცვალა, მერე მამა ჩვენთან გადმოვიყვანეთ საცხოვრებლად, ხშირად, საღამოობით ვიხსენებდით ოზურგეთის ამბებს და მე ვიწერდი ამ საუბრებს. ბევრი ჩანაწერი მაქვს, ჩანახატები, მოთხრობები და მათში დიდი ადგილი უჭირავს მახარაძეს, გურულებს. გურულები დიდი სიყვარულის ხალხია.
დიდი სიყვარულით ვარ განწყობილი ყველა ქართველის მიმართ, როგორც დედ-მამის გაყიდვა არ შეიძლება, ასევე არ შეიძლება სამშობლოს გაყიდვა. ძალიან ბევრ ქვეყანაში ვარ ნამყოფი, აი მაგალითად გერმანიაში ძალიან გამიკვირდა, როცა მუსიკალურ მაღაზიას ვეძებდი, და ერთ-ერთ ქუჩაზე თურქული სიმღერები ისმოდა. ასეა და ეს ლოგიკურია. ჩავიდა ადამიანი უცხო ქვეყანაში, მაგრამ ჩაიტანა თავისი კულტურა, თავისი ენა, ოჯახი ჩაიყვანა. ასეა, ვერც სხვებს მოვთხოვთ გაქართველებას, ვინც საქართველოში ცხოვრობს. მთავარია, ერთმანეთი გვიყვარდეს ადამიანებს და რაც მთავარია ჩვენი სამშობლო გვიყვარდეს.
დასასრულს, ხუტა გაგუას სიტყვებით მივმართავ ჩემს ქართველებს:
‘’ადიდეთ ჰანგი დედის და მამის,
დედის და მამის ღვთიური ჰანგი,
ჩამოცურდება ცვარი თვალთა ორციდან
ამოცურდება ჯვარი და ნიკორწმინდა’’ – ამით ყველაფერია ნათქვამი: თუ ჩვენ ჩვენი მშობლების ჰანგებს და კულტურას არ დავკარგავთ, ჩვენ არ დავკარგავთ ქრისტინაობას და ჯვარიც ამოცურდება და ნიკორწმინდაც. დიდი მადლობა მინდა გადაგიხადით ჩემი და გოგის ოჯახების სახელით.
Loading ...
