მექ­სი­კი­დან აშშ-ში მი­მა­ვა­ლი მიგ­რან­ტე­ბის გზა – ყა­ჩა­ღო­ბა, გა­უ­პა­ტი­უ­რე­ბა და ფუ­ლის გა­მო­ძალ­ვა – რა ხდება საზღვარზე

2023 წელს ცენ­ტრა­ლუ­რი ამე­რი­კი­სა და მექ­სი­კის გავ­ლით მიგ­რან­ტე­ბის რე­კორ­დულ­მა რა­ო­დე­ნო­ბამ იმოგ­ზა­უ­რა იმ იმე­დით, რომ სი­ღა­რი­ბეს, ძა­ლა­დო­ბას, კლი­მა­ტურ კა­ტას­ტრო­ფებ­სა და კონ­ფლიქ­ტებს აშშ-ში წას­ვლით გა­ექ­ცე­ოდ­ნენ. თა­ვის­თა­ვად რთულ გზას, რო­მელ­საც ეს მიგ­რან­ტე­ბი გა­დი­ან კი­დევ უფრო გა­უ­საძ­ლისს ხდის მექ­სი­კუ­რი კარ­ტე­ლე­ბი, რომ­ლე­ბიც ხში­რად მათ ფულს სძა­ლა­ვენ, აუ­პა­ტი­უ­რე­ბენ და იტა­ცე­ბენ კი­დეც.

მექ­სი­კის სა­ზღვარ­თან ქარ­თვე­ლე­ბის გა­ტა­ცე­ბის შე­სა­ხებ ინ­ფორ­მა­ცია რამ­დე­ნი­მე დღის წინ გავ­რცელ­და. არ­სე­ბუ­ლი ინ­ფორ­მა­ცი­ით, მექ­სი­კურ­მა ნარ­კო­კარ­ტელ­მა 30-მდე ქარ­თვე­ლი მძევ­ლად აიყ­ვა­ნა და ისი­ნი 5 დღეა ტყვე­ო­ბა­ში იმ­ყო­ფე­ბი­ან. გამ­ტა­ცებ­ლე­ბი მძევ­ლე­ბის სა­ნაც­ვლოდ 90 000 დო­ლარს ითხო­ვენ. რო­გორც დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბი იმუქ­რე­ბი­ან, თუ თან­ხას არ მი­ი­ღე­ბენ, ტყვე­ებს არ გა­ა­თა­ვი­სუფ­ლე­ბენ.

2022 წლის მო­ნა­ცე­მე­ბით, კარ­ტე­ლებ­მა 2100-ზე მეტი მიგ­რან­ტი გა­ი­ტა­ცეს და ტყვე­ე­ბის სა­ნაც­ვლოდ ათა­სო­ბით დო­ლა­რი მო­ი­თხო­ვეს. არა­სამ­თავ­რო­ბო ჯგუფ­მა Human Rights First-მა 2023 წლის 12 მა­ი­სი­დან 2023 წლის ნო­ემ­ბრის ბო­ლომ­დე 1300 მიგ­რან­ტის გა­ტა­ცე­ბის შე­სა­ხებ გა­მო­აქ­ვეყ­ნა ინ­ფორ­მა­ცია.

“ყო­ველ­დღე ასე ხდე­ბა”,- ამ­ბობს ფრან­ცის­კო გა­ლარ­დო, მა­ტა­მო­რო­სის მიგ­რან­ტთა სა­მი­ნის­ტროს ხელ­მძღვა­ნე­ლი.

მექ­სი­კი­დან აშშ-ში მი­მა­ვა­ლი მიგ­რან­ტე­ბის გზა სავ­სეა ისე­თი რის­კე­ბით, რო­გო­რი­ცაა ყა­ჩა­ღო­ბა, გა­უ­პა­ტი­უ­რე­ბა და ფუ­ლის გა­მო­ძალ­ვა: “ავ­ტო­ბუ­სე­ბი­დან აგ­დე­ბენ და შემ­დეგ იტა­ცე­ბენ. მათ­ზე ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რად და ფი­ზი­კუ­რად ძა­ლა­დო­ბენ, არ აჭ­მე­ვენ, არც წყალს ას­მე­ვენ. სცე­მენ და მათ ოჯა­ხებ­საც აწა­მე­ბენ, რად­გან მათ­თვის ფუ­ლის გა­მო­ძალ­ვას ცდი­ლო­ბენ. ახა­ლი არა­ფე­რია, ეს ისე­თი რა­მაა, რაც ად­რეც ხდე­ბო­და და ახ­ლაც გრძელ­დე­ბა”,- აცხა­დებს გა­ლარ­დო.

• რო­გორც წესი, გა­ტა­ცე­ბულ მიგ­რან­ტებს მექ­სი­კელ სა­მარ­თალ­დამ­ცა­ვებ­თან და­კავ­ში­რე­ბი­საც ეში­ნი­ათ იმ გავ­რცე­ლე­ბუ­ლი აზ­რის გამო, რომ პო­ლი­ცია არა­სან­დოა.

24 წლის ჯონი, რო­მე­ლიც ცენ­ტრა­ლუ­რი ამე­რი­კი­დან აშშ-ში გა­დას­ვლას ციდ­ლობ­და, ჰყვე­ბა, რომ ვე­რაკ­რუზ­თან მი­ახ­ლო­ე­ბი­სას სა­შიშ­რო­ე­ბაც გა­ი­ზარ­და. მა­ტა­რებ­ლით მგზავ­რო­ბი­სას გარ­კვე­ულ სად­გუ­რებ­ზე ბან­დე­ბი შეც­ვივ­დნენ და მიგ­რან­ტებს გა­და­სა­ხა­დი მოს­თხო­ვეს: “თითო სად­გუ­რის ფასი $100 იყო. გვე­მუქ­რე­ბოდ­ნენ, რომ სა­ნამ ნა­თე­სა­ვებს არ და­ვუ­რე­კავ­დით და ამ თან­ხას არ გად­მო­ვა­რი­ცხი­ნებ­დით, მა­ნამ არ გაგ­ვიშ­ვებ­დნენ. თუ არ გა­და­ვუხ­დი­დით, სა­ხუ­რა­ვი­დან გა­დაგ­დე­ბით გვე­მუქ­რე­ბოდ­ნენ”.

“მი­უ­ხე­და­ვად ყვე­ლა­ნა­ი­რი გა­ჭირ­ვე­ბი­სა, რაც უკან მო­ვი­ტო­ვეთ, ნამ­დვი­ლი კოშ­მა­რი მექ­სი­კა­ში მოგ­ზა­უ­რო­ბა აღ­მოჩ­ნდა”,- და­ას­კვნა ჯო­ნიმ.

• ბოლო ათწლე­უ­ლე­ბის გან­მავ­ლო­ბა­ში მიგ­რან­ტე­ბის კონ­ტრა­ბან­და მრა­ვალ­მი­ლი­არდ დო­ლა­რი­ან სა­ერ­თა­შო­რი­სო ბიზ­ნე­სა­დაა ქვე­უ­ლი, რო­მელ­საც ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი კრი­მი­ნა­ლუ­რი დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბი აკონ­ტრო­ლე­ბენ. ისი­ნი ამ გზით, ყო­ველ­წლი­უ­რად, და­ახ­ლო­ე­ბით 50 მი­ლი­ონ დო­ლარს შო­უ­ლო­ბენ.

ადა­მი­ა­ნე­ბის გა­ტა­ცე­ბებ­ში არ დო­მი­ნი­რე­ბენ ე.წ. “კო­ი­ო­ტე­ბი”, რომ­ლე­ბიც ემიგ­რან­ტე­ბის სა­ზღვარ­ზე გა­დაყ­ვა­ნას ხელ­მძღვა­ნე­ლო­ბენ. რო­გორც წესი, ნარ­კო­კარ­ტე­ლე­ბი კო­ი­ო­ტებს და სხვა კრი­მი­ნა­ლურ ჯგუ­ფებს მათ ტე­რი­ტო­რი­ა­ზე გავ­ლით ან მის შიგ­ნით მოქ­მე­დე­ბის­თვის სა­ფა­სურს უხ­დი­ან. New York Times-ის 2022 წლის ან­გა­რი­შის მი­ხედ­ვით, აშშ-მექ­სი­კის სა­ზღვრის გა­დაკ­ვე­თა ლა­რე­დო­ში, ტე­ხას­ში, კო­ი­ო­ტე­ბის­თვის თან­ხის გა­დახ­დის გა­რე­შე შე­უძ­ლე­ბე­ლია. თა­ვად ეს “კო­ი­ო­ტე­ბი” კი Los Zetas-ის სინ­დი­კა­ტის ნო­რეს­ტეს კარ­ტელ­თან არი­ან შეკ­რუ­ლე­ბი.

უთან­ხმო­ე­ბა ხდე­ბა იმ ნარ­კო­კარ­ტე­ლებს შო­რი­საც, რომ­ლე­ბიც ტე­რი­ტო­რი­ი­სა და გავ­ლე­ნის­თვის იბ­რძვი­ან. ეს კარ­ტე­ლე­ბი ქვეყ­ნის დიდ ტე­რი­ტო­რი­ას აკონ­ტრო­ლე­ბენ და ასე­ვე პა­სუ­ხის­მგე­ბელ­ნი არი­ან პო­ლი­ტი­კურ კო­რუფ­ცი­ა­ზე, მკვლე­ლო­ბებ­სა და გა­ტა­ცე­ბებ­ზე.

რო­მე­ლი დაჯ­გუ­ფე­ბე­ბი ბა­ტო­ნო­ბენ მექ­სი­კა­ში?

სი­ნა­ლო­ას კარ­ტე­ლი, რო­მე­ლიც უმე­ტე­სად ჩრდი­ლო-და­სავ­ლე­თის დიდ ნა­წილს აკონ­ტრო­ლებს. აშშ-ს მთავ­რო­ბა სი­ნა­ლო­ას კარ­ტელს აღ­წერს, რო­გორც ნარ­კოტ­რე­ფი­კინ­გის ერთ-ერთ უდი­დეს ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ას მსოფ­ლი­ო­ში. სი­ნა­ლო­ას კარ­ტე­ლი 1980-იან წლებ­ში და­არ­სდა და მას მრა­ვა­ლი წლის გან­მავ­ლო­ბა­ში ხო­ა­კინ “ელ ჩაპო” გუც­მა­ნი ხელ­მძღვა­ნე­ლობ­და.

ჯა­ლის­კოს ახა­ლი თა­ო­ბა (CJNG) 2010 წელს ჩა­მო­ყა­ლიბ­და და ძი­რი­თა­დად და­სავ­ლეთ ნა­წილს აკონ­ტრო­ლებს, კონ­კრე­ტუ­ლად, ტი­ე­რა კა­ლი­ენ­ტეს რე­გი­ონს. ჯგუ­ფი სწრა­ფად გა­ფარ­თოვ­და და ახლა მექ­სი­კის ერთ-ერთი ყვე­ლა­ზე დო­მი­ნან­ტუ­რი ორ­გა­ნი­ზე­ბუ­ლი და­ნა­შა­უ­ლებ­რი­ვი ჯგუ­ფია. ით­ვლე­ბა, რომ მისი ქო­ნე­ბა 20 მი­ლი­არდ დო­ლარ­ზე მე­ტია.

გოლ­ფოს კარ­ტე­ლი ჩრდი­ლო-აღ­მო­სავ­ლეთ ტე­რი­ტო­რი­ას აკონ­ტრო­ლებს. ეს მექ­სი­კის ერთ-ერთი უძ­ვე­ლე­სი კრი­მი­ნა­ლუ­რი ჯგუ­ფია, რო­მე­ლიც 1980-იან წლებ­ში შე­იქ­მნა.

ლოს ზე­ტას კარ­ტე­ლიც ჩრდი­ლო-აღ­მო­სავ­ლეთ ტე­რი­ტო­რი­ას აკონ­ტრო­ლებს. ეს ჯგუ­ფი მექ­სი­კის სპეც­რაზ­მის ელი­ტა­რუ­ლი და­ნა­ყო­ფის კო­რუმ­პი­რე­ბუ­ლი წევ­რე­ბის მიერ შე­იქ­მნა. დაჯ­გუ­ფე­ბა ნარ­კო­ტი­კე­ბის ბიზ­ნესს გას­ცდა და ხელს ნე­ბის­მი­ერ საქ­მეს ჰკი­დებ­და, რო­მე­ლიც მათ ფულს მო­უ­ტან­და, სი­გა­რე­ტის კონ­ტრა­ბან­დი­დან და­წყე­ბუ­ლი, ადა­მი­ა­ნე­ბით ვაჭ­რო­ბით დამ­თავ­რე­ბუ­ლი.

წყა­რო: amnestyusa

მოამზადა ambebi.ge