NATO – მითები და რეალობა

4 აპრილს ჩრდილოატლანტიკური ალიანსმა – ნატომ 75 წლისთავი აღნიშნა. ნატო თანამედროვე ისტორიის მანძილზე ყველაზე ქმედითუნარიანი, სამხედრო-პოლიტიკური ორგანიზაციაა, რომელიც 75 წელია უზრუნველყოფს 32 წევრი სახელმწიფოების, 1 მილიარდამდე მოქალაქის, მშვიდობასა და უსაფრთხოებას. ნატო-ში წევრი ქვეყნები ინარჩუნებენ სრულ დამოუკიდებლობას, სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, იზიარებენ ისეთ საერთო ღირებულებებს, როგორიცაა: დემოკრატია, ინდივიდუალური თავისუფლება, ადამიანის უფლებები და კანონის უზენაესობა. ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში ყველა გადაწყვეტილება მიიღება კონსენსუსის საფუძველზე – თითოეული წევრი ქვეყნის ინტერესების გათვალისწინებით. კოლექტიური თავდაცვა – ნატო-ს ერთ-ერთი უმთავრესი პრინციპია, შესაბამისად, ალიანსის დამფუძნებელი ქარტიის მეხუთე მუხლში მოცემულია კოლექტიური თავდაცვის ვალდებულება, რომლის თანახმად, ერთ ან ერთზე მეტ სახელმწიფოზე განხორციელებული შეიარაღებული თავდასხმა განიხილება როგორც თავდასხმა ნატო-ს ყველა წევრ სახელმწიფოზე. ნატო- ს პოლიტიკა მიზნად ისახავს მშვიდობიანი და თავისუფალი ჩრდილოატლანტიკური სივრცის შენარჩუნებას და საერთო დემოკრატიული ღირებულებების ჩამოყალიბებას. ამის ნათელი მაგალითია ალიანსში ფინეთისა და შვედეთის გაწევრიანება, რითაც ნატოს წევრი ქვეყნების რაოდენობა 32-მდე გაიზარდა. საქართველო დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს ნატო-ს როლს ქვეყნის უსაფრთხოებისა და სტაბილურობის განმტკიცების საქმეში, შესაბამისად, ქვეყნის საგარეო და უსაფრთხოების პოლიტიკის ერთ-ერთ მთავარ პრიორიტეტს, სწორედ ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსში საქართველოს გაწევრიანება წარმოადგენს. ნატო-სთან თანამშრომლობის ყოველი მომდევნო ეტაპი ხელს უწყობს ჩვენი ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობისა და მდგრადობის ამაღლებას. აქედან გამომდინარე მნიშვნელოვანია საზოგადოების ცნობიერების ამაღლება . საზოგადოების დარჩენილი ნაწილისთვის დასავლეთთან ურთიერთობა ჯერ კიდევ მიუღებელია. ამის ერთ-ერთი მიზეზი ის დეზინფორმაცია და მითებია, რომელსაც პრორუსულად განწყობილი ძალები ავრცელებენ. მათი მიზანია საქართველო დასავლურ ორბიტას ჩამოაშორონ.  საინფორმაციო ტექნოლოგიების საშუალებითა და სოციალური მედიის წყალობით მითები და დეზინფორმაცია ადვილად იკიდებს ფეხს საზოგადოებაში. ამის ფონზე, მნიშვნელოვანია საზოგადოება იყოს ინფორმირებული , რათა მიზანმიმართული ტყუილის სიმართლისგან განსხვავება შეძლონ. დღევანდელ სტატიაში წარმოგიდგენთ, ნატოსა და საქართველოს შესახებ ყველაზე აქტუალურ მითებს .

1. მითი: საქართველოს ნატოში გაწევრიანება შეუძლებელია, სანამ მისი რეგიონები ოკუპირებულია და მისი ტერიტორიული მთლიანობა არ აღდგება. რეალობა: სინამდვილეში, ნატოში გაწევრიანება, სამართლებრივი თვალსაზრისით, ნიშნავს საქართველოს გაწევრიანებას საერთაშორისოდ აღიარებული საზღვრებით, რა თქმა უნდა, აფხაზეთის და ცხინვალის (ამჟამად ოკუპირებულ) რეგიონებთან ერთად. არსებობს არა ერთი ქვეყნის მაგალითი, რომლებსაც ნატოსა და ევროკავშირში გაწევრიანების დროს ტერიტორიული და საზღვრების დადგენის პრობლემა ჰქონდა. მაგალითად, მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ გერმანია ორად გაიყო და აღმოსავლეთ გერმანია ოკუპირებული იყო საბჭოთა კავშირის საოკუპაციო ჯარის მიერ. 1955 წელს დასავლეთ გერმანია გაწევრიანდა ნატოში, რამაც გერმანიის პოლიტიკური და ეკონომიკური სიძლიერე და სტაბილური განვითარება განაპირობა. ცივი ომის დასრულებისა და ბერლინის კედლის დანგრევის შემდეგ, გერმანია გაერთიანდა და დღეს ის ნატოსა და ევროკავშირის ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი წევრია. ნატოში გაწევრიანებამ დასავლეთ გერმანიის უსაფრთხო და სტაბილურ განვითარებას შეუწყო ხელი, ხოლო ბერლინის კედლის დანგრევის შემდეგ გაერთიანებულ გერმანიას გაცილებით ძლიერი და მყარი ხმა აქვს ალიანსში. ასევე, საინტერესოა ბალტიისპირეთის ქვეყნების მაგალითი, რომლებიც 2004 წელს ნატოში გაწევრიანდნენ. აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ ქვეყნებს საზღვრების დადგენის საკითხები არ ჰქონდათ მოგვარებული მეზობელ სახელმწიფოსთან. მიუხედავად ამისა, მოკავშირეებმა მიიღეს პოლიტიკური გადაწყვეტილება, რომ ესტონეთი, ლიტვა, ლატვია NATO-ში მიეწვიათ. ამ გადაწყვეტილებამ ბალტიის ქვეყნების სტაბილური და მშვიდობიანი განვითარება განაპირობა.

2. მითი: საქართველო ნატო-ს წევრი ვერასდროს გახდება, რადგან რუსეთი ამას არ დაუშვებს. რეალობა: საქართველოს ნატო-ში გაწევრიანებას ნატო-ს არაწევრი ქვეყანა, რუსეთის სახით, ხელს ვერ შეუშლის. ნატო-ში გაწევრიანება სა- ქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობის დამოუკიდებელი არ ჩევანია. ნებისმიერ სუვერენულ ქვეყანას აქვს უსაფრთხოების უზრუნველყოფისა და საგარეო ორიენტაციის განსაზღვრის უფლება. გარდა ამისა, ნატო-ში ქვეყნის გაწევრიანების გადაწყვეტილებას, ალიანსის წევრი სახელმწიფოები კონსენსუსის საფუძველზე იღებენ.

3. მითი : თუ საქართველო ნატოში გაწევრიანდება რუსეთი ომს გამოგვიცხადებს. რეალობა: როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ნატოს წევრი ქვეყნისთვის ომის გამოცხადება განიხილება როგორც თავდასხმა ნატო-ს ყველა წევრ სახელმწიფოზე. როცა საქართველო ნატო-ს წევრი გახდება, ნატო-ს მეხუთე მუხლი საქართველოზეც გავრცელდება ისე, როგორც ნებისმიერ სხვა წევრზე. ეს ნიშნავს, რომ საქართველოზე რუსეთის ან ნებისმიერი სხვა ქვეყნის მხრიდან სამხედრო აგრესიის განხორციელების შემთხვევაში, ნატო აიღებს ვალდებულებას, დაიცვას საქართველო და შესაბამისად უპასუხოს აგრესორს. გარდა ამისა, ნატოში გაწევრიანების შემთხვევაში საქართველო აღარ არის მოწყვლადი რუსეთის საფრთხისადმი. თუ საქართველო გახდება დაცული სახელმწიფო რუსეთის გავლენა ჩვენს ქვეყანაზე შესუსტდება და ვეღარ შეძლებენ რაიმე ზეგავლენის მოხდენას. ამ პოლიტიკურ მომენტში დიდ მნიშვნელობას იძენს ჩვენი საზოგადოების სწორი ინფორმირებულობა, პრინციპული დამოკიდებულება და მტკიცე არჩევანი. ამასთან ერთად , მნიშვნელოვანია მივიღოთ სწორი ინფორმაცია ან გადავამოწმოთ , რათა არ გავხდეთ დეზინფორმაციის მსხვერპლნი და მით უფრო გამავრცელებლები.

ავტორი: ლიკა თურქაძე

მომზადებულია პროექტის “მეტი მედია განათლება – ნაკლები სივრცე ფეიკ-ნიუსებისა და დეზინფორმაციისთვის” ფარგლებში.