ყველა მშობელი ოცნებობს, რომ მისი შვილი წარმატებული იყოს. ამის შანსი კი ბევრად იზრდება, თუ ბავშვი განვითარებულია არამამრტო ფიზიკურად და ინტელექტუალურად, არამედ ემოციურადაც. ქოუჩი აღზრდის საკითხებში, რემ რაუდა 6 ძირითად უნარს გამოყოფს, რომლებსაც მაღალი ემოციური ინტელექტის მქონე ბავშვებს ახასიათებთ.
1. არავერბალური ნიშნების ამოცნობა
ბავშვებს პატარაობიდანვე კარგად გამოსდით სხვა ადამიანების გრძნობების აღქმა სხეულის ენისა და სახის გამომეტყველების მიხედვით. მაგალითად, ბაღიდან დაბრუნების შემდეგ ბავშვმა შეიძლება თქვას, რომ მისი შეყვარებული დღეს ძალიან წყნარად იყო და როცა სათამაშოდ მიიწვია, მან უარი თქვა. ბიჭმა გააკეთა დასკვნა, რომ ის მოწყენილი იყო.
როგორ განვავითაროთ ეს უნარი? ხშირად ესაუბრეთ თქვენს შვილებს იმის შესახებ, თუ როგორ ჩაიარა მათმა დღემ, როგორ იქცეოდნენ ადამიანები, რომლებთანაც ურთიერთობდნენ – რას გრძნობდნენ ისინი. ამ გზით ბავშვი ემოციების უკეთ ამოცნობას დაიწყებს.
2. იჩენს თანაგრძნობას
ბავშვს არა მხოლოდ ესმის, როგორ გრძნობს სხვა ადამიანი, არამედ გამოხატავს შეშფოთებას და დახმარებას სთავაზობს. მაგალითად, მან შეიძლება მხარი დაუჭიროს მეგობარს, რომელიც ცუდ ხასიათზეა ან დაღლილ დედას სთავაზობს, რომ დაისვენოს.
უმარტივესი გზა ამ უნარის გასავითარებლად მაგალითის მიცემაა. როდესაც ბავშვი ხედავს, თუ როგორ ზრუნავთ ბებია-ბაბუაზე ან თქვენს ავადმყოფ მეზობელზე, ის ქცევის ამ მოდელს აითვისებს.
3. საუბრობენ იმაზე, თუ როგორ გრძნობენ თავს.
სამწუხაროდ, ეს უნარი ცუდად არის განვითარებული ბევრ ზრდასრულშიც კი. მაგრამ ემოციურად ინტელექტუალური ბავშვები შესანიშნავად უზიარებენ თავიანთ გრძნობებს სხვებს. მაგალითად, შეიძლება აღიარონ, რომ ცუდ ხასიათზე არიან, რადგან თავსატეხი ვერ ამოხსნეს – ან გული სიხარულით სავსე აქვს, რადგან მასწავლებელმა შეაქო.
როგორ განვავითაროთ ეს უნარი? ჩვეულებად აქციეთ თქვენი ემოციების მკაფიოდ წარმოთქმა. „გაბრაზებული ვარ, რადგან ვერ ვპოულობ ჩემს გასაღებს“ ან „სევდიანი ვარ, რადგან ავად ვარ“. ამ გზით ბავშვი მიხვდება, რომ მის ემოციებზე საუბარი ბუნებრივია.
4. მარტივად ადაპტირდებიან
ბავშვი სწრაფად ეგუება ყოველდღიური რუტინიდან გადახვევას და ძალიან არ ღელავს ამაზე. მაგალითად, თუ წვიმის გამო სეირნობის გაუქმება მოუწია, ამის გამო განწყობას არ მოიწამლავს. უბრალოდ ცოტა ხნით მოიწყენს და ალტერნატივას იპოვის.
როგორ განვავითაროთ ეს უნარი? ისევ და ისევ, ყველაფერი მშობლებით იწყება. გამოიჩინეთ მოქნილობა, მშვიდად უპასუხეთ ცხოვრებისეულ სირთულეებს. ეცადეთ, თქვენს შვილთან ერთად იპოვოთ ხოლმე გამოსავალი.
5. იცის მოსმენა
ბავშვი არა მხოლოდ ისმენს, არამედ ესმის თქვენი: მას ესმის, რა ემოციებს განიცდით და გეკითხებათ მათ შესახებ. სვამს კითხვებს და ნამდვილ ცნობისმოყვარეობას იჩენს.
როგორ განვავითაროთ ეს უნარი. როდესაც თქვენს შვილს რაიმე აქვს სათქმელი, მთელი ყურადღება მას მიაპყრეთ. დაამყარეთ თვალის კონტაქტი, გადადეთ სხვა რამ. ის მიხვდება, თუ რამდენად მნიშვნელოვანია ყურადღებით მოსმენა და მხარდაჭერა. ასევე ასწავლეთ, რომ სხვა ადამიანებს სათქმელი არ შეაწყვეტინონ.
6. თავად იმშვიდებენ თავს
ეს კიდევ ერთი უნარია, რომელსაც ყველა ზრდასრულიც კი არ ფლობს. მაღალი ემოციური ინტელექტი ეხმარება ბავშვს დამოუკიდებლად გაუმკლავდეს ძლიერ გრძნობებს და რთულ სიტუაციებში სიმშვიდე შეინარჩუნოს. მაგალითად, თამაშში წაგებისას ბავშვი არ იტირებს და სასოწარკვეთაში არ ჩავარდება, არამედ მომენტს გამოიყენებს, რომ ამოისუნთქოს და მეორე ხელისთვის მოემზადოს.
როგორ განვავითაროთ ეს უნარი?. ეცადეთ, არ უყვიროთ ხოლმე ბავშვს, როცა რამეს არასწორად გააკეთებს. ნუ ჩავარდებით „ისტერიკაში“, მოიქცეთ მშვიდად, აჩვენეთ ბავშვს, რომ ყველაფრის მოგვარება შესაძლებელია. შეგიძლიათ მასთან ერთად ივარჯიშოთ “პაუზა და სუნთქვის” ტექნიკა და დაითვალოთ 10-მდე იმ მომენტებში, როცა ის ძალიან აღელვებულია.