
ხაშურში მომხდარმა ტრაგედიამ, სადაც 9 წლის ბავშვი სავარაუდოდ საკვებით ინტოქსიკაციის შედეგად გარდაიცვალა,
ხოლო მისი დედა მძიმე მდგომარეობაში კლინიკაში იმყოფება, საზოგადოებაში დიდი შეშფოთება გამოიწვია. ერთ-ერთ არაოფიციალურ ვერსიად ბოტულიზმი განიხილება, რაც ამ საშიში დაავადების მიმართ ყურადღების გამახვილებას მოითხოვს.
გავრცელებული ინფორმაციით, ოჯახმა სავარაუდოდ სახლში მომზადებული აჯაფსანდალი და ძეხვი მიირთვა. ექიმები მოწამვლას ვარაუდობენ, ზუსტი მიზეზის დასადგენად კი ექსპერტიზისთვის ნიმუშებია აღებული. ამ ეტაპზე, ერთ-ერთ ვერსიად გარდაცვალების მიზეზად ბოტულიზმი სახელდება.
რა არის ბოტულიზმი?
ბოტულიზმი იშვიათი, მაგრამ სიცოცხლისთვის საშიში პარალიზური დაავადებაა, რომელსაც იწვევს ბაქტერია Clostridium botulinum-ის მიერ გამომუშავებული ტოქსინი. ეს ბაქტერია ფართოდაა გავრცელებული ნიადაგში, წყალში და მტვერში. მისთვის ხელსაყრელ, უჟანგბადო (ანაერობულ) პირობებში, მაგალითად, არასწორად დაკონსერვებულ პროდუქტებში, ბაქტერია მრავლდება და გამოიმუშავებს ნეიროტოქსინს, რომელიც ერთ-ერთ უძლიერეს ბიოლოგიურ შხამად ითვლება.
არსებობს ბოტულიზმის რამდენიმე ფორმა:
- საკვებისმიერი ბოტულიზმი: ვითარდება ტოქსინის შემცველი საკვების მიღებისას. ყველაზე ხშირად ეს არის სახლის პირობებში არასწორად დაკონსერვებული ბოსტნეული (მათ შორის ბადრიჯანი, სოკო, წიწაკა), ხორცი ან თევზი.
- ჭრილობისმიერი ბოტულიზმი: ხდება მაშინ, როდესაც ბაქტერიის სპორები ხვდება ღია ჭრილობაში და იქ წარმოქმნის ტოქსინს.
- ჩვილ ბავშვთა ბოტულიზმი: ვითარდება, როდესაც ჩვილი ბავშვის ნაწლავებში ხვდება ბაქტერიის სპორები, რომლებიც იქ მრავლდება და გამოიმუშავებს ტოქსინს (მაგალითად, თაფლის მეშვეობით).
ბოტულიზმის სიმპტომები და გამოვლინება
საკვებისმიერი ბოტულიზმის სიმპტომები, როგორც წესი, ტოქსინის შემცველი საკვების მიღებიდან 12-36 საათში ვლინდება, თუმცა ინკუბაციური პერიოდი შეიძლება მერყეობდეს რამდენიმე საათიდან რამდენიმე დღემდე. სიმპტომები შეიძლება მოიცავდეს:
-
საწყისი სიმპტომები:
- პირის სიმშრალე
- გულისრევა, ღებინება, მუცლის ტკივილი, დიარეა (თუმცა ზოგჯერ შეიძლება ყაბზობა განვითარდეს)
- მხედველობის გაორება (დიპლოპია) ან დაბინდვა
- ქუთუთოების დაშვება (პტოზი)
- მეტყველების გაძნელება (დიზართრია)
- ყლაპვის გაძნელება (დისფაგია)
- საერთო სისუსტე
-
პროგრესირებადი სიმპტომები:
- კუნთების პროგრესირებადი სისუსტე, რომელიც იწყება სახისა და კისრის კუნთებიდან და ვრცელდება კიდურებზე სიმეტრიულად (დაღმავალი დამბლა).
- სუნთქვის გაძნელება, რაც გამოწვეულია სასუნთქი კუნთების დამბლით. ეს არის სიცოცხლისთვის ყველაზე საშიში გართულება.
ცნობიერება, როგორც წესი, შენარჩუნებულია. ტემპერატურის მომატება ბოტულიზმისთვის დამახასიათებელი არ არის, თუ არ არის თანმხლები ინფექცია.
რამდენ ხანში დგება გარდაცვალება?
სამედიცინო დახმარების გარეშე, ბოტულიზმით გამოწვეული სიკვდილიანობა მაღალია. გარდაცვალება, როგორც წესი, დგება სასუნთქი კუნთების დამბლისა და სუნთქვის უკმარისობის შედეგად. ეს შეიძლება მოხდეს სიმპტომების გამოვლენიდან რამდენიმე დღეში, ზოგჯერ 24 საათშიც კი, თუ ტოქსინის დოზა მაღალია და დაავადება სწრაფად პროგრესირებს. დროული დიაგნოსტიკა და სპეციფიკური ანტიტოქსინის შეყვანა, ასევე ინტენსიური თერაპია (მათ შორის, ფილტვების ხელოვნური ვენტილაცია) მნიშვნელოვნად ამცირებს ლეტალურ გამოსავალს.