ფემიციდის საგანგაშო სტატისტიკა – რას მოითხოვენ უფლებადამცველები ხელისუფლებისგან

2022 წლის 21 მაისს, დილის საათებში 31 წლის სოფო კვარაცხელიას, მისმა მეუღლემ 38 წლის როინ მებონიამ საზოგადოებრივ ტრანსპორტში ორი მცირეწლოვანი შვილის თვალწინ  ათამდე სასიკვდილო ჭრილობა მიაყენა, ძირითადად ყელის არეში.ქალი ადგილზე გარდაიცვალა.ბრალდებული  ცხელ კვალზე  დააკავეს.

38 წლის კაცი ოჯახის წევრის მიმართ განსაკუთრებული სისასტიკით ჩადენილ განზრახ მკვლელობა (სისხლის სამართლის კოდექსის 11-ე პრიმა, 109-ე მუხლის მე-2 ნაწილის „ვ“ და მე-3 ნაწილის „ბ“ ქვეპუნქტით) გასამართლდა, რაც სასჯელის სახედ და ზომად 16-დან 20 წლამდე ან უვადო თავისუფლების აღკვეთას ითვალისწინებდა.როინ მებონიას სასამართლომ ოცწლიანი პატიმრობა შეუფარდა.

31 წლის სოფო კვარაცხელიას მკვლელობა ფემიციდის კლასიკური შემთხვევაა. ფემიციდი- ეს არის ადამიანის სიცოცხლისა და  უსაფრთხოების ძირითადი უფლების დარღვევა, ამ შემთხვევაში ქალთა უფლებების, რადგან ფემიციდი, სწორედ ქალთა მიმართ ძალადობაა, რომელიც,სამწუხაროდ,ხშირად სიკვდილით მთავრდება. ეს დანაშაული ჩვენს ირგვლივ ხდება, თითქმის, ყოველ მეორე დღეს, ერთ ქალს კლავენ და ჩვენ ვდუმვართ. ფემიციდის მთავარი მახასიათებელი  მიმზანმიმართული  მკვლელობაა,რომელსაც საფუძვლად უდევს ქალების მიმართ ზიზღი და სიძულვილი.ქალებს ყველაზე ხშირად ქმრები კლავენ. დანით,ცეცხლსასროლი იარაღით ან ბასრი საგნით.სტატისტიკის მიხედვით საქართველოში 2022წელს ფემიციდის შედეგად 21 ქალი მოკლეს და 21 ბავშვი დაობლდა.მათ შორის ყველაზე პატარა ერთი წლის. დანაშაული ხდება ყველგან: საზოგადოებრივ ტრანსპორტში ,მაღაზიაში,გაჩერებაზე და სახლში, და რაც ყველაზე საშინელებაა, მცირეწლოვანი შვილების თვალწინ.ოჯახში ძალადობასა და გენდერული ნიშნით ჩადენილ დანაშაულზე,მათ შორის,ფემიციდზე, საუბრისას იურისტები და ქალთა უფლებების დამცველები თვლიან, რომ მიუხედავად საკანმომდებლო ცვლილებებისა, უკანასკნელ წლებში დასჯაზე ორიენტირებული პოლიტიკის წარმოებისა, პრევენციის მიმართულებით თითქმის არაფერი კეთდება.ბაია პატარაიას თქმით, ბოლო წლებში საქართველოში საშუალოდ ფემიციდის 14 შემთხვევა ფიქსირდება, თუმცა ჯერ არც ერთი შემთხვევას მინიჭებია სიძულვილით მოტივირებული დანაშაულის კვალიფიკაცია. სამართალდამცავებმა უმეტეს შემთხვევაში არ იციან, როგორ უნდა იმოქმედონ და ვერც რჩევისათვის მიმართავენ ვინმეს. ამიტომ ქალთა უფლებების დამცველი ორგანიზაცია  “საფარის” წევრები კიდევ ერთხელ მოუწოდებენ შსს-ს, შექმნას სპეციალური დანაყოფი, რომელიც გენდერული ნიშნით მოტივირებულ დანაშაულზე იმუშავებს და ძალადობის პრევენციას მოახდენს. სპეციალური დანაყოფის შექმნის შესახებ მოთხოვნა არაერთხელ გაჟღერდა, თუმცა შსს აღნიშნულ მოთხოვნასთან დაკავშირებით პოზიციას ჯერაც არ აფიქსირებს. მათი თქმით,ამაზე მეტყველებს ბოლო წლების ფემიციდის სტატისტიკაც,რომელიც აჩვენებს აღნიშნული პოლიტიკის სისუსტეს.

საზოგადოების თითოეული წევრი,რომელიც შეესწრო და ხედავს ძალადობას და ხმას არ იღებს, სწორედ მათი სიჩუმე და იგნორი ასულდგმულებს ფემიციდს.ამ შემთხვევაში ჩვენ, ჩვენი  ერთი მოქმედებით შეგვიძლია  გადავარჩინოთ, თუნდაც ერთი ადამიანი  და ეს იყოს მაგალითი სხვებისთვისაც.

ავტორი: ანი დოლიძე