ტრამპის ტარიფებმა შესაძლოა შეამციროს ნავთობის ფასები, რაც გავლენას მოახდენს რუსეთზე

როდესაც პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა გამოაცხადა თავისი გლობუსის მასშტაბის ტარიფები, ერთი ქვეყანა აშკარად არ იყო წარმოდგენილი პლაკატებზე, რომლებსაც ის თეთრ სახლში ცერემონიისას ეჭირა: რუსეთი.

მაგრამ ტრამპის დროდადრო პოლიტიკის არაპირდაპირმა ეფექტებმა უკვე შეამცირა ნავთობის ფასი, რუსეთის ძირითადი ეკონომიკური სიცოცხლის ხაზი და პოტენციურად შეკუმშოს კრემლის ომის ბიუჯეტი, რადგან მისი ვალდებულება უკრაინის ომის დასასრულებლად მოლაპარაკებებში რჩება გაურკვეველი.

Urals-ის ნედლი ნავთობი, რუსეთის მთავარი საექსპორტო ნაზავი, ამ კვირაში დაეცა 2023 წლის ყველაზე დაბალ დონემდე, დაახლოებით 52 დოლარად ბარელზე – დაახლოებით 30 პროცენტით ნაკლები 70 დოლარის ნიშნულზე, რომელიც გამოიყენება რუსეთის 2025 წლის ბიუჯეტის დაგეგმვაში. ვარდნა მოჰყვა საერთაშორისო ნავთობის ბაზრებზე მკვეთრ ვარდნას მას შემდეგ, რაც ტრამპის ტარიფები ჩინეთზე ამოქმედდა და მოულოდნელი OPEC+ გადაწყვეტილება წარმოების გაზრდის შესახებ.

ნავთობის ექსპორტი შეადგენს ქვეყნის ბიუჯეტის შემოსავლების დაახლოებით 30 პროცენტს და გადამწყვეტი იყო რუსეთის ომის აპარატის მხარდაჭერაში სამი წლის განმავლობაში უკრაინის სრულმასშტაბიანი შეჭრის დაწყებიდან. ფასების ვარდნა უახლოვდება რუსეთის ცენტრალური ბანკის მიერ 2025 წლისთვის დასახულ რისკის სცენარს – რომ ქვეყანას შეიძლება შეექმნას ნავთობის დაბალი ფასების ხანგრძლივი პერიოდი, რაც გამოიწვევს ბიუჯეტის მძიმე შეზღუდვებს.

“გავლენის მთავარი არხი [ჩვენზე] შეიძლება იყოს ნავთობის დაბალი ფასები. რადგან თუ ასეთი ტარიფების ომები – და ჩვენ ვხედავთ ტარიფების ომების ესკალაციას – გაგრძელდება, ეს ჩვეულებრივ იწვევს მსოფლიო ვაჭრობის, მსოფლიო ეკონომიკის და შესაძლოა ჩვენი ენერგიის მოთხოვნის შემცირებას. ასე რომ, აქ არის რისკები”, – განუცხადა ცენტრალური ბანკის ხელმძღვანელმა ელვირა ნაბიულლინამ რუს კანონმდებლებს სამშაბათს.

პრეზიდენტის ვლადიმერ პუტინის სპიკერმა, დიმიტრი პესკოვმა, აღწერა სიტუაცია, როგორც “უკიდურესად ტურბულენტური, დაძაბული და ემოციურად გადატვირთული” ამ კვირაში გამართულ ბრიფინგზე და დასძინა, რომ მოსკოვის ფინანსისტები მუშაობენ “საერთაშორისო ეკონომიკური კრიზისის შედეგების მინიმუმამდე შესამცირებლად ჩვენი ეკონომიკისთვის”.

ტრამპის ადმინისტრაციის ახსნა-განმარტება რუსეთის ტარიფების სიიდან გამორიცხვის შესახებ შეიცვალა, ოფიციალური პირები მიუთითებდნენ უკრაინის მიმდინარე მოლაპარაკებებში შეფერხების თავიდან აცილებაზე და მოგვიანებით მიუთითებდნენ აშშ-სა და რუსეთს შორის ვაჭრობის მინიმალურ დონეზე.

რუსეთში ოფიციალურმა პირებმა და მედიამ შერეული პასუხი გასცეს ტრამპის ტარიფებს, კომენტატორებმა გადაუხვიეს მის ქებას გლობალური ეკონომიკის ჩაშლის გამო და დასავლეთ ევროპის დაზიანებას, რომლის დასუსტებაც მოსკოვს სურს, და უფრო მკაცრ შეფასებებს, რომ რუსეთი შეიძლება დაზარალდეს.

“ტრამპი რუსეთის ეკონომიკას უფრო ჯანსაღს ხდის”, – თქვა ბორის ტიტოვმა, პუტინის საერთაშორისო ბიზნეს წარმომადგენელმა. “ერთი მხრივ, ნავთობის ფასები დაეცემა – ეს არის უარყოფითი ბიუჯეტის შემოსავლებისთვის, რუბლის გაცვლითი კურსისთვის, მაგრამ ეს მისცემს იმპულსს ნედლეულის გაყიდვაზე ჩვენი დამოკიდებულების შემცირებას.”

“ტარიფების არარსებობა არის ექსპორტის გაზრდის და ჩვენი და ამერიკული ბაზრებისთვის ახალი ინდუსტრიების განვითარების შესაძლებლობა”, – დასძინა მან. “ისინი, ვინც აწყდებიან დამაბრკოლებელ ტარიფებს, მოვლენ ჩვენთან და ინვესტირებას მოახდენენ წარმოებაში რუსეთში, მაგალითად ჩინელები თავიანთი მანქანებით. და ეს გამოიწვევს ხანგრძლივ დივერსიფიკაციას და ეკონომიკურ ზრდას.”

ტრამპმა ჩინეთის ტარიფები ოთხშაბათს 125 პროცენტამდე გაზარდა, მიუხედავად იმისა, რომ სხვა ქვეყნებიდან ახალი ტარიფების უმეტესობა შეაჩერა.

რუსეთს ასევე შეიძლება დაზარალდეს ჩინეთის ვარდნა. დასავლეთისგან იზოლირებული, რუსეთის ეკონომიკა სულ უფრო მეტად არის მიბმული ჩინეთთან, რომელიც ახლა მისი მთავარი საქონლის მყიდველია, განსაკუთრებით ნავთობის, გაზის, ლითონებისა და სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტებისთვის.

“რუსეთს არ აქვს ძალიან დივერსიფიცირებული მომხმარებელთა პორტფელი”, – თქვა იანის კლუგემ, გერმანელმა ეკონომისტმა, რომელიც სპეციალიზირებულია რუსეთში და დასძინა, რომ ეს მას განსაკუთრებით დაუცველს ხდის ჩინეთის მოთხოვნის ცვლილებების მიმართ. “ახლა არის დრო, სადაც შეგიძლიათ მიიღოთ გარკვეული ბერკეტი სანქციებისგან”, – თქვა მან, რადგან ჩვეულებრივი დაცვა – ნავთობის მაღალი ფასები, სტაბილური პარტნიორები, როგორიცაა ჩინეთი და ბაზრის შიში – აღარ არის ისეთი საიმედო.

ტრამპის ტარიფები განხორციელდა იმ დროს, როდესაც რუსეთის ნავთობისა და გაზის შემოსავლები უკვე ეცემოდა – 17 პროცენტით წინა წელთან შედარებით მარტში – და ეკონომიკამ სტრესის ნიშნები აჩვენა. ბოლოდროინდელმა სარედაქციო სტატიამ Nezavisimaya Gazeta-ში განაცხადა, რომ რუსეთი ახლა სადღაც დაცემისა და რეცესიის შუაშია.

უკრაინამ, რომელსაც 10 პროცენტიანი ტარიფის განაკვეთი დაედო და დიდი ხანია აკრიტიკებდა ქვეყნებს, რომლებიც აგრძელებენ რუსული ნავთობისა და ბუნებრივი აირის ყიდვას, იმედი გამოთქვა, რომ ფასების ვარდნა საბოლოოდ შეკუმშავდა მოსკოვის ომის ბიუჯეტს.

“რაც უფრო დაბალია ნავთობის ფასები, მით ნაკლები ფული ექნებათ რუსებს თავიანთი ომის დასაფინანსებლად”, – დაწერა სოციალურ მედიაში უკრაინის პრეზიდენტის ვოლოდიმირ ზელენსკის მთავარმა თანაშემწემ ანდრეი იერმაკმა.

რუსეთის დაუცველობა ნავთობის ფასებზე აძლევს ტრამპს უპირატესობას მოსკოვის მოლაპარაკებებში ზეწოლის მოხდენაში, თუ ის ამის გაკეთებას მოისურვებს, თქვა კლუგემ. გასული წლის დასაწყისში ბაიდენის ადმინისტრაციამ დააწესა მკაცრი შეზღუდვები, რომლებიც მიზნად ისახავდა რუსეთის ნავთობის ტანკერების ჩრდილოვან ფლოტს, მაგრამ მთლიანობაში აშშ ფრთხილი იყო რუსული ენერგეტიკული ნაკადების შემდგომი შეზღუდვის მიმართ.

“შედარებით მაღალი ნავთობის ფასები იყო რუსეთის სიცოცხლის დაზღვევა ბოლო სამი წლის განმავლობაში, რადგან ეს ნიშნავდა, რომ ყოველთვის არსებობდა ზღვარი დასავლეთის სანქციებისთვის და მათ ვერასოდეს შეეხებოდნენ რუსეთის ექსპორტის შემოსავლების უდიდეს ნაწილს, უბრალოდ გლობალური ბაზრების არევის რისკი ძალიან დიდი იყო”, – თქვა კლუგემ. “ახლა არის შესაძლებლობების ფანჯარა, მიუხედავად იმისა, რომ ეს არასწორი მიზეზების გამო მოვიდა.”

ალექსანდრა პროკოპენკომ, რუსეთის ცენტრალური ბანკის ყოფილმა მრჩეველმა და ახლა კარნეგის რუსეთის ევრაზიის ცენტრის მეცნიერმა, ამტკიცებდა, რომ ომის ხარჯები ბოლო სფერო იქნებოდა, რომელიც შემცირდებოდა. მაგრამ მან დასძინა, რომ თუ ნავთობის ფასები არ სტაბილიზდება, რუსეთს მოუწევს “მნიშვნელოვანი ხარჯების გადახედვა და უფრო მკაცრი ბიუჯეტის კონსოლიდაციისკენ გადასვლა”.

ნავთობის ექსპორტის შემოსავლების შემცირებამ ასევე შეიძლება შეზღუდოს ცენტრალური ბანკის უნარი შეამციროს საპროცენტო განაკვეთები, რომლებიც რჩება შთამბეჭდავ 21 პროცენტზე. გასული წლის ბოლოს, დაძაბულობა <a href://www.washingtonpost.com/world/2024/12/10/russia-economy-rates-central-bank/

წყარო: AINews.ge ( პირველი ქართულენოვანი AI მედია )