საერთაშორისო ორგანიზაცია GLOBOCAN-ის სტატისტიკის თანახმად, მსოფლიოში ფილტვის კიბოს ახალი შემთხვევების რაოდენობა ყოველწლიურად 2 მილიონს აჭარბებს. ის მოწინავე პოზიციას იკავებს სიკვდილიანობის მიზეზებშიც. ფილტვის კიბოს გამოვლენა უფრო ხშირად მე-3 ან მე-4 სტადიაში ხდება, რაც დასახელებული სტატისტიკური მონაცემების ერთ-ერთი მიზეზია. ანალოგიური ვითარებაა საქართველოშიც. ქვეყანაში რეგისტრირებული შემთხვევებიდან 10-ზე ნაკლების გამოვლენა ხდება პირველ სტადიაზე, 60-ზე მეტის კი – გვიან, როდესაც მკურნალობა არადამაკმაყოფილებელია.
ონკოლოგიური კონსილიუმის ჯგუფის ხელმძღვანელთან, თორაკალური ქირურგთან, ონკოლოგ დავით გიორგაძესთან. კამპანიის ფარგლებში მოსული პაციენტები საჭიროების შემთხვევაში რადიოლოგიურ კვლევას ფასდაკლებით ჩაიტარებენ. უფრო დეტალურად ფილტვის კიბოზე, დაავადების განვითარების მიზეზებსა და შედეგებზე, მკურნალობის გზებზე თავად დავით გიორგაძე ისაუბრა.
– როგორია საქართველოში ფილტვის კიბოს გავრცელების დინამიკა უკანასკნელ პერიოდში?
– ფილტვის კიბო მამაკაცთა პოპულაციაში ყველაზე გავრცელებული ავთვისებიანი სიმსივნეა მსოფლიოს მასშტაბით, თუმცა მსოფლიოშიც და საქართველოშიც ერთი ტენდენცია შეინიშნება – ფილტვის კიბოს შემთხვევების რაოდენობა იკლებს მამაკაცებში და მატულობს ქალებში. ეს მაჩვენებელი პირდაპირ უკავშირდება თამბაქოს მოხმარების სტატისტიკას. ამ მიმართულებით ცალსახა ტენდენციაა, რომ მწეველი მამაკაცების რაოდენობა იკლებს, ხოლო მწეველი ქალების – იზრდება.
– რა იწვევს ფილტვის კიბოს?
– ფილტვის კიბოს გამომწვევი პირველი და უმთავრესი მიზეზი თამბაქოს მოხმარებაა. გამოვლენილი შემთხვევების 90% მწეველია. გარდა მწეველობისა ფილტვის კიბოს გამომწვევი შეიძლება იყოს დაბინძურებული გარემო, მავნე ნივთიერებებთან, მაგალითად, აზბესტსა და სელენთან კონტაქტი. ასევე, არსებობს გარკვეული გენეტიკური ფაქტორებიც, თუმცა დღეს მსოფლიოში მიჩნეულია, რომ ფილტვის კიბოს გამომწვევი მთავარი მიზეზი ინტენსიური მწეველობაა.
– როგორია დაავადების სიმპტომები?
– ფილტვის კიბო ერთ-ერთ ყველაზე არასასურველ სიმსივნედ ითვლება, რადგან ის უსიმპტომოდ მიმდინარეობს და მისი გამოვლენა, როგორც წესი, დაგვიანებით მე-3 ან მე-4 სტადიაზე ხდება ხოლმე. ამ დროს დაავადების მკურნალობის შედეგები უკვე არადამაკმაყოფილებელია.
ზოგადად, ფილტვის კიბოს ადრეული სიმპტომები არის ხველა და სიცხე, რომელსაც პაციენტების დიდი ნაწილი თვითმკურნალობით უმკლავდება. მკურნალობის შედეგად სიმპტომები დროებით ქრება, თუმცა საბოლოოდ, დაავადების დროული გამოვლენა ვერ ხერხდება.
უკვე დაგვიანებულ ეტაპზე ფილტვის კიბოს სიმპტომებია ინტენსიური ხველა, სისხლიანი ნახველი, სისუსტე. იმის მიხედვით, თუ სად არის დაავადების მეტასტაზები გადასული, სხვადასხვა კლინიკური გამოვლინება აქვს დაავადებას. როგორც წესი, ფილტვის კიბო მეტასტაზებს თავის ტვინში აჩენს. ამ დროს ფიქსირდება მხედველობის გაორმაგება, ხელ-ფეხის პარეზი, თუმცა ამ დროს დაავადება უკვე ისეთ ეტაპზეა, რომ მკურნალობა მას სათანადოდ ვეღარ უმკლავდება. სწორედ ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ფილტვის კიბო გეგმური სკრინინგი დროულად ჩატარდეს.
– როგორ ხდება ფილტვის კიბოს დიაგნოსტიკა?
– ჩვენთან მოსულ პაციენტს ვუტარებთ დაბალდოზიან სკრინინგს კომპიუტერული ტომოგრაფიის საშუალებით. ეს პროცედურა უსაფრთხოა დაბალი დასხივების გამო და ამავდროულად, ფინანსურად უფრო ხელმისაწვდომია. კვლევის შედეგად ფილტვებში რაიმე ტიპის პათოლოგია თუ გამოვლინდა, უკვე სხვა გამოკვლევებს ვნიშნავთ.
დამატებითი გამოკვლევებია ფილტვის კიბოს დიაგნოსტირებისთვის კომპიუტერული ტომოგრაფია კონტრასტით და ბრონქოსკოპია. კონკრეტული შემთხვევიდან გამომდინარე, გვჭირდება დამატებითი კვლევები დაავადების ზოგადი გავრცელების სურათის დასადგენად. საბოლოო სურათის მიღების შემდეგ კონსილიუმის ჯგუფი იღებს გადაწყვეტილებას, რა ტიპის მკურნალობა უნდა დავიწყოთ.
Loading ...
