
ციფრულმა საუკუნემ ბავშვებში მეტყველების პრობლემების მომრავლებას შეუწყო ხელი. ბევრი მშობელი ღელავს იმაზე, თუ რატომ არ საუბრობს მისი პატარა. ზოგჯერ პრობლემა დროსთან ერთად აღმოიფხვრება, თუმცა ზოგჯერ თავის დამშვიდება უფრო ართულებს საქმეს. ამიტომ, სასურველია, მეტყველების განვითარების ზოგადი ეტაპები და ნორმები ყველა მშობელმა იცოდეს, რათა არც ზედმეტად ინერვიულოს და შეფერხების შემთხვევაში დროულად ჩართოს სპეციალისტი. პრობლემის დროული აღმოჩენა მას უფრო სწრაფად და მარტივად გადაგალახინებთ.
მიუხედავად იმისა, რომ განვითარების პემპი ყველა ბავშვს თავისებური აქვს, მსოფლიოს ყველა ბავშვი განვითარების ერთ ციკლს გადის — ეს დადასტურებულია მრავალი კვლევითა და სტატისტიკით. ამიტომ შემუშავდა გარკვეული ნორმები, რომლებსაც სხვადასხვა ასაკის ბავშვების მეტყველება მეტ-ნაკლებად უნდა შეესაბამებოდეს. მაგალითად, “ჭი-ტას” თამაშს ინტუიციურად ყველა პატარა იგებს. იგივე ხდება მეტყველებასთან დაკავშირებით: ლოგოპედიისა და პედაგოგიკის თვალსაზრისით, ის რამდენიმე ეტაპს გადის.
წინასამეტყველო პერიოდი
ეს არის დაბადებიდან დაახლოებით წლინახევრამდე პერიოდი, როდესაც ბავშვი მხოლოდ ღუღუნებს, ტიტინებს და სწავლობს მარტივი სიტყვებისა და კონსტრუქციების გაგებას.
აქტიური მეტყველების განვითარების ეტაპი (1,5-3 წელი)
წლინახევრის შემდეგ ხდება “ლექსიკური აფეთქება”, რომლის დროსაც ბავშვის ლექსიკური მარაგი სწრაფად იზრდება: ორი წლისთვის დაახლოებით 200 სიტყაა, სამი წლისთვის კი — 1000-მდე. შედეგად:
- ჩნდება ორშემადგენლიანი წინადადებები: “დედა, მომე!”, “მინდა ჭამა” და ა.შ.;
- ყალიბდება გრამატიკაც, თუმცა შეცდომები დასაშვებია.
- ბავშვი სვამს ბევრ კითხვას: “ეს რა არის?”, “სად არის დედა?”.