
ბავშვის სიმაღლეზე მშობლები ძალიან ხშირად ღელავენ და ბევრი კითხვაც უგროვდებათ. რა თქმა უნდა, კვალიფიციური ექიმის რჩევები ამ საკითხთან დაკავშირებით მათთვის ყოველთვის საინტერესოა. ამჯერად ექიმი-ენდოკრინოლოგის, ასოცირებული პროფესორის, შოთა ჯანჯღავას რეკომენდაციებს გთავაზობთ, რომლებიც მან გადაცემაში “შენი დილა” მაყურებელს გაუზიარა.
რა გარემო ფაქტორები იწვევს ბავშვებში ზრდის შეფერხებას, როდის არის დაგვიანებული ექიმთან ვიზიტი და შეუძლია თუ არა ფიზიკურ აქტივობას ზრდის პროცესის შენელება
– ზრდაზე ორი მთავარი ფაქტორი მოქმედებს: გენეტიკა და გარემო. გარემო ფაქტორებში იგულისხმება არა მარტო გარემოცვა, არამედ შინაგანად მიმდინარე პროცესები, რომელიც ჰორმონალური ბალანსის დარღვევით შეიძლება გამოიხატოს. მთავარი პრობლემა, რომელიც პუბერტატის პერიოდში გვაქვს და გერემო ფაქტორს მიეკუთვნება, ეს არის ძილ-ღვიძილის პერიოდი, რომელსაც ზრდასთან მიმართებით გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს. როგორც ცნობილია, დაძინებიდან 2-3 საათის შემდეგ ზრდის ჰორმონის სინთეზი იწყება და ის გამონათქვამი, რომ “ბავშვი ძილის დროს იზრდება”, ნამდვილად სწორია, რადგან ამ პერიოდში გარკვეული პიკური მაჩვენებელი გვაქვს. თუ ჩვენი შვილი ღამის საათებში ინტერნეტზე, ტელეფონზე დამოკიდებულია და 4-5 საათზე იძინებს, შესაბამისად, ზრდის ჰორმონის სინთეზი ისე არ მიმდინარეობს, როგორც უნდა მიმდინარეობდეს. აქედან გამომდინარე, ეს, რა თქმა უნდა, გარდატეხის პერიოდში ყველაზე დიდი ფაქტორია. მეორე მნიშვნელოვანი ფაქტორი საკვები პროდუქტებია, სადაც მიკროელემენტების, მინერალების შემცველობა, ადრინდელთან შედარებით, ძალიან შემცირებულია. ეს სხვადასხვა რამითაა განპირობებული. მათ შორის, დაბინძურებით, დიდი რაოდენობით სასუქებისა და ემულგატორების გამოყენებით, ფერის მიმცემლების, დამამუშავებლების, შემნახველების – უამრავი ქიმიური ნივთიერების, რომლებიც ზრდასთან მიმართებით ძალიან უარყოფით გავლენას ახდენს.კიდევ ერთი საკითხია, რამდენად კარგად იკვებება ბავშვი და რამდენად ადეკვატურია მისი დღის განმავლობაში მიღებული რაციონის შემადგენლობა ორგანიზმის მოთხოვნასთან მიმართებაში. ხშირად მოჰყავს მშობელს ბავშვი, რომელიც ამბობს, რომ მისი შვილი დღეში ერთხელ იკვებება, სხვა პერიოდში ან გაზიან სასმელს სვამს ან ტკბილეულს ჭამს. შესაბამისად, ასეთ ბავშვთან ის, რაც გვჭირდება, ცილა, კალციუმი, თუთია, D ვიტამინი, B12 დაბალ მაჩვენებელზეა და აქედან გამომდინარე, ბავშვი როგორ უნდა გაიზარდოს, თუ მას საშენ მასალას არ მივაწვდით?
ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, ბავშვთან მიმართებით, როდის ვაქცევთ ზრდასთან დაკავშირებულ საკითხებს ყურადღებას. ზოგჯერ გვიან ხდება დიაგნოსტირება. მაგალითად, 15-16 წლის რომ გახდება ბავშვი, მერე ექცევა ყურადღება იმიტომ, რომ თვლიან, თანატოლებთან შედარებით, დაბალია. ასეთ მდგომარეობაში დიაგნოსტიკა უკვე დაგვიანებულია, რადგან ძვლის თავზე ძვლის საზრდელა ზონები გვაქვს. ამ ძვლის საზრდელი ზონების გაძვალება პუბერტატის პერიოდის შემდგომი პერიოდიდან იწყება და თუ გოგონას ციკლი ადრე მოუვიდა, კაცისა და ქალის ჰორმონის ბალანსი შეიცვალა და უკვე ქალური ორგანოების ჩამოყალიბება იწყება, გაძვალების პროცესი უფრო ჩქარდება. თუ ვხედავთ, რომ ბავშვს ციკლი არა 11-12 წლის, არამედ 9 წლის ასაკში მოუვიდა, გენეტიკურად განპირობებული სიმაღლის შესაძლოა არ გაიზარდოს.
ექიმმა ასევე ისაუბრა, შესაძლებელია თუ არა წინასწარ იმის პროგნოზირება, რამდენი სანტიმეტრი იქნება ბავშვი სიმაღლეში: