„მეწყერი დაახლოებით 30 მლნ კუბურ მეტრზეა გავრცელებული – სარკინიგზო მაგისტრალისთვის საფრთხეს წარმოადგენს“ – რეკომენდაციები

ხარაგაულის მუნიციპალიტეტის სოფლებში, ხემაღალის და ღვერკის ტერიტორიაზე მეწყრული პროცესები დაახლოებით 30 მილიონ კუბურ მეტრზეა გავრცელებული, საშუალო სიმაღლე კი 43 მეტრს შეადგენს, – ამის შესახებ აღნიშნულია ხარაგაულის მერიის დაკვეთით შპს „გეოლოჯიქის“ მიერ მომზადებულ საინჟინრო-გეოლოგიურ დასკვნაში.

ანგარიშის მიხედვით, ადგილზე არსებული მეწყერის მასშტაბის გათვალისწინებით, „ძნელად წარმოსადგენია ისეთი ეფექტური საინჟინრო ღონისძიების გატარება, რომელიც უზრუნველყოფს მეწყერის შეჩერებას, ფერდობის სტაბილიზებას და უსაფრთხოს გახდის ადგილზე არსებულ სოფლებში ცხოვრებას, გადაადგილებას და სხვა საქმიანობას“.

მიუხედავად ამისა, კვლევის ავტორები განმარტავენ, რომ ადგილზე საჭიროა რიგი შემარბილებელი ღონისძიებების გატარება. კერძოდ:

• სხვადასხვა სახის საყრდენი კედლების მოწყობა;
• მასივების დამაგრება შესაბამისი მავთულბადეების, ლითონის ბაგირებისა და ანკერების გამოყენებით;
• მიწისქვეშა წყლების მოშორება დრენაჟების მოწყობით;
• ზედაპირული წყლის ნაკადების თავმოყრა და არიდება არხების საშუალებით და სხვა.

ამასთან, ანგარიშში აღნიშნულია, რომ შემდგომი გართულებების თავიდან ასაცილებლად ეფექტურ და დაუყოვნებლივ გასატარებელია შემდეგი ღონისძიებები:

მეწყერის ზემოქმედების არეალში არსებულ სახლებში მცხოვრები მოქალაქეების გადაყვანა უნდა მოხდეს უსაფრთხო საცხოვრებელ გარემოში;

სოფლებში მისასვლელი საავტომობილო გზები უსაფრთხო მონაკვეთებზე უნდა ჩაიკეტოს შესაბამისი ბარიერით (შესაძლოა ე.წ. „შლაგბაუმით“) და გაკონტროლდეს;

უნდა აიკრძალოს ქვეითად მოსიარულე ადამიანების გადაადგილება მეწყრულ ფერდობზე და ფერდობის ძირში არსებულ ხეობაში;

უნდა შეწყდეს ფერდობზე არსებული სკოლის ფუნქციონირება;

ვინაიდან მეწყერი და მასთან დაკავშირებული გარემოებები სარკინიგზო მაგისტრალისთვის გარკვეულ საფრთხეს წარმოადგენს, ამ გარემოებებზე უნდა ეცნობოს „საქართველოს რკინიგზას“ და შესაბამის უწყებებს, ვინაიდან საჭიროების შემთხვევაში ოპერატიულად და კოორდინირებულად განხორციელდეს შესაბამისი მოქმედებები;

უნდა განხორციელდეს პერიოდული დაკვირვება (მონიტორინგი) მდინარე ყარნებას კალაპოტში წყლის მოდინებაზე, მისი მეწყრისგან ჩაკეტვის ადგილის ქვემოთ (მაგალითად მდინარე ჩხერიმელას შესართავთან), რადგან კალაპოტში წყლის დაშრობის შემთხვევაში, გაიზრდება ღვარცოფული ნაკადების ახლო მომავალში წარმოქმნის ალბათობა;

ამ ეტაპისთვის მიზანშეწონილი არ არის მდინარე ყარნებას ჩაკეტილი მონაკვეთის გაწმენდა ტექნიკის გამოყენებით, რადგან აღნიშნული სამუშაოს შესრულება მოცემულ სიტუაციაში უსაფრთხო ვერ იქნება;

პერიოდული შესწავლა უნდა განხორციელდეს ფერდობის შუა და ზედა ნაწილში მეწყერის მოწყვეტის კიდეებიდან მოშორებით მდებარე სახლებთან მიმართებაშიც;

შესაძლოა განხილული იყოს „ადრეული შეტყობინების სისტემისა“ და „განგაშის სისტემის“ მოწყობის საკითხიც. თუმცა, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, ასეთი სისტემების მოწყობა არ ითვლება მიზანშეწონილად, რადგან მეწყერის გავრცელების ადგილიდან დასაცავ ობიექტებამდე მანძილი ძალზე მცირე – მაქსიმუმ 200 მეტრია.