9 დეკემბერი კორუფციასთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეა. ამ დღესთან დაკავშირებით “საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველო” განცხადებას ავრცელებს, რომელშიც კორუფციის შესახებ კვლევაა მოყვანილი.
საქართველოში გამოკითხულთა 36% ფიქრობს, რომ გავრცელებულია თანამდებობის პირთა მიერ თანამდებობის გამოყენება პირადი გამორჩენისთვის (მხოლოდ 15% ფიქრობს, რომ არ არის გავრცელებული), ხოლო 51% ფიქრობს, რომ არ ხდება კორუფციის შემთხვევების სათანადოდ გამოძიება მაშინ, როდესაც საქმე მაღალი თანამდებობის პირებს ან მმართველ პარტიასთან დაკავშირებულ გავლენიან ადამიანებს ეხება.
ორგანიზაციის ცნობით, 2019 წლის განმავლობაში გამოიკვეთა რამდენიმე შემაშფოთებელი ტენდენცია კორუფციასთან ბრძოლის, ანტიკორუფციული პოლიტიკისა და ზოგადად დემოკრატიული მმართველობის სფეროში:
– სახელმწიფო ინსტიტუტებზე არაფორმალური კონტროლისა და სახელმწიფოს მიტაცების მზარდი ნიშნები, რაც ძირს უთხრის ბალანსს სახელისუფლებო შტოთა შორის;
– საქართველოს მთავრობის მიერ მნიშვნელოვანი საერთაშორისო ანტიკორუფციული ვალდებულებებისა და რეკომენდაციების შეუსრულებლობა;
– დამოუკიდებელ და ოპოზიციურად განწყობილ მედიაზე ზეწოლის გაძლიერება და მათ საქმიანობაში ჩარევის მცდელობები;
– სასამართლოს მიტაცება, სისტემაში არსებული მცირე დომინანტი ჯგუფის არასათანადო გავლენების გაძლიერების მეშვეობით და სასამართლო სისტემის ანგარიშსწორების იარაღად გამოყენება პოლიტიკური ოპონენტებისა და სამოქალაქო აქტივისტების წინააღმდეგ;
– სამართალდამცავი უწყებების პოლიტიზება და მათი გამოყენება პოლიტიკურ ოპონენტებზე ზეწოლისთვის;
– პარლამენტის ინსტიტუციური დამოუკიდებლობის მხრივ არსებული პრობლემები, რაც უკავშირდება საკანონმდებლო ორგანოს წევრებზე არაფორმალურ გავლენას მმართველი პარტიის ლიდერის მხრიდან და ნეგატიურად აისახება როგორც პარლამენტის საზედამხედველო ფუნქციის განხორციელბაზე, ისე ზოგადად საკანონმდებლო პროცესზე;
– სამოქალაქო სივრცის შეზღუდვის მცდელობები და თავდასხმები სამოქალაქო აქტივისტებსა და არასამთავრობო ორგანიზაციებზე;
– თანამდებობის პირებთან დაკავშირებული კომპანიების საეჭვო წარმატებები სახელმწიფო შესყიდვების პროცესში, მათი ქონებისა და ბიზნესთან მათი კავშირების არასრული დეკლარირება;
– თანამდებობის პირთა საქმიანობის მარეგულირებელი მნიშვნელოვანი ანტიკორუფციული ნორმების არაეფექტიანი აღსრულება;
– საჯარო სამსახურში ნეპოტიზმის და ფავორიტიზმის შესაძლო შემთხვევები;
– მაღალი დონის კორუფციის შესაძლო შემთხვევების ქმედითი გამოძიების არარსებობა, რასაც ძალაუფლების კონცენტრაცია და სამართალდამცავ უწყებებზე პოლიტიკური გავლენა განაპირობებს;
– 2020 წლის საპარლამენტო არჩევნების სრულად პროპორციული სისტემით ჩატარებაზე უარის თქმა, რამაც კიდევ უფრო გააღრმავა პოლიტიკური პოლარიზაცია.
“საერთაშორისო გამჭვირვალობა – საქართველო” რეკომენდაციების შესახებაც წერს განცხადებაში, რომელიც აუცილებელია, რომ ხელისუფლებამ გადადგას. ესენია:
– ხელი შეუწყოს უფრო პლურალისტური პოლიტიკური სისტემის ჩამოყალიბებას (მათ შორის საარჩევნო კანონმდებლობის ცვლილებისა და არჩევნების დემოკრატიულად ჩატარების გზით), რაც შესაძლებელს გახდის სახელმწიფოს მიტაცების პროცესის შეჩერებას;
– პატივი სცეს მედიის თავისუფლებას და სარედაქციო დამოუკიდებლობას და შეწყვიტოს მედიაზე ზეწოლის და მათზე გავლენის მოპოვების მცდელობები;
– შეწყვიტოს არაჯეროვანი პოლიტიკური ჩარევა სასამართლოსა და სამართალდამცავი უწყებების საქმიანობაში;
– შეწყვიტოს შეტევა ადგილობრივ და საერთაშორისო არასამთავრობო ორგანიზაციებზე და სამოქალაქო ჯგუფებზე;
– სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს ჩამოაშოროს კორუფციის გამოძიების ფუნქცია. შექმნას დამოუკიდებელი ანტიკორუფციული სააგენტო, რომელიც პასუხისმგებელი იქნება ანტიკორუფციული კანონმდებლობის ეფექტიან აღსრულებაზე.
imedinews.ge