„ბიძინა ივანიშვილის საჩუქარი თბილისს“ – რა იგეგმება მთაწმინდის ფერდობზე

ბიძინა ივანიშვილმა რამდენიმე დღის წინ დედაქალაქში არსებულ შექმნილ მძიმე ეკოლოგიურ მდგომარეობაზე ისაუბრა და განაცხადა, რომ ის მუდმივად არის ჩართული ქვეყანაში არსებული ეკოლოგიური პრობლემების მოგვარებაში. მაგალითად „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარემ  ხანძრის შედეგად დაზიანებული ბორჯომ-ხარაგაულის ტყე-პარკი მოიყვანა:

„ხანძრის შედეგად დაზიანებული ტყის აღდგენის, ანუ ახალი განაშენიანების პროცესში არათუ ჩართვის, არამედ მთლიანად საკუთარ თავზე აღების მზადყოფნა პირველი დღეებიდანვე გამოვხატე. თუმცა, ამის აფიშირება არ მომიხდენია, რადგან არ არის ეს ჩემი სტილი და ხელწერა“ – განაცხადა ბიძინა ივანიშვილმა.

ბორჯომ-ხარაგაულის ტყე-პარკის აღდგენაში საკუთარი წვლილის აფიშირება არ მოუხდენია, მაგრამ ამავე ინტერვიუში ხმამაღლა დაიწყო საუბარი მთაწმინდის ფერდის გამწვანების სამომავლო პროექტზე. ექსპრემიერ-მინისტრმა განაცხადა, რომ პროექტზე მისი მეგობარი თემურ ტყემალაძე მუშაობს.

 „კომერსანტი“ დაინტერესდა რა გეგმები აქვს ქვეყნის ყველაზე მდიდარ ადამიანს მთაწმინდის ფერდობთან დაკავშირებით. მედიაჰოლდინგთან საკითხზე მისი მეგობარი, ფონდ „განვითარება და გარემოს “ თავმჯდომარე და პროექტის ხელმძღვანელი თემურ ტყემალაძე საუბრობს. როგორც მან განგვიცხადა, საუბარი არ არის რამე ახალი ლანდშაფტის შექმნაზე. ტყემალაძის თქმით, უნდა მოხდეს იმ მცენარეული საფარის აღდგენა, რომელიც წლების წინ იყო მთაწმინდის ფერდობზე გაშენებული და რომელიც შეესაბამება ადგილობრივ ჰავას, კლიმატს და ნიადაგს. მისი თქმით, ახლა იმ გუნდის შეკრებაზე მუშაობს, რომელიც უახლოეს მომავალში პროექტის მომზადებას დაიწყებს.

„მთაწმინდის ფერდის გამწვანების პროექტი არის ჩემთვის ძალიან მნიშნელოვანი და საინტერესო. პროექტის შესახებ გავაჟღერე ბატონ ბიძინასთან, მისი ხედვები ჩემ ხედვებს დაემთხვა და გადაწყვეტილება მყისიერად იქნა მიღებული. წინა საპროექტო მოკვლევები დავიწყეთ, რადგან ეს ადგილი არის ქალაქის გული და გამორიცხულია იქ რაიმე შეუთავსებლობა მოხდეს. ეს ტერიტორია ერთ-ერთი თვალსაჩინო ადგილი უნდა გახდეს ყველა მნახველისთვის. პლუს ეს ადგილი უნდა იყოს მდგრადი, რათა ადამიანს შეეძლოს იქ დასვენება და ბუნებასთან სიახლოვე, ამ ყველაფრის შეთავსება კი მარტივი არ არის. სამწუხაროდ, ჩვენ ჯერ არ გვყავს იმ დონის სპეციალისტები, რომ ეს ყველაფერი გაითვალისწინონ, ამიტომ დავიწყეთ საზღვარგარეთ უცხოელი სპეციალისტების ძებნა. პროექტის მომზადებაში უამრავი სპეციალისტი ჩაერთვება, დაწყებული ეკოლოგიით დამთავრებული ლანდშაფტის დიზაინერით. ეს არ იქნება ჩემი პროექტი, ეს იქნება პროფესიონალი ხალხის პროექტი, ჩემი არის იდეა თუ რა უნდა გაკეთდეს. ეს ერთი დღისთვის არ კეთდება, პროექტი წლების განმავლობაში უნდა დარჩეს. აღსანიშნავია ის, რომ ჩვენ არ ვეხებით იმ ტყის საფარს, რომელიც ცოცხალი და ჯანსაღია“ – განაცხადა თემურ ტყემალაძემ.

როგორც თემურ ტყემალაძე გვიყვება, წლების წინ მთაწმინდის ფერდობზე ხელოვნურად გაშენებული ტყის საფარი, მოუვლელობის გამო ჩამოირეცხა და გაშიშვლდა. ფონდ „განვითარება და გარემოს“ თავმჯდომარე დედაქალაქში შექმნილ ეკოლოგიურ პრობლემაზე საუბრობს.

„წლების წინ ტერიტორიაზე ტყის ბუნებრივი საფარი იყო, თუმცა, ნახშირის დიდმა მოხმარებამ თბილისის გარშემო ტყეები გაანადგურა. 70-იან წლებში დედაქალაქში ტყე მიზანმიმართულად გაშენდა, რათა მწვანე საფარი აღდგენილიყო. ბოლო სამი ათეული წელი მცენარეების მოვლას სათანადო ყურადღება არ ექცეოდა, სწორედ ამან გამოიწვია მწვანე საფარის დაზიანების დაჩქარება. მცენარეებს ფიტო სანიტარული მოვლა სჭირდებოდა, რასაც ბოლო წლების განმავლობაში არავინ აკეთებდა. ამ ყველაფერს დაემატა ხანძრები, რის შემდეგაც მთაწმინდაზე კონკრეტულ ადგილებზე გაშიშვლებები დაიწყო, სადაც ტერიტორია გაშიშვლებული არ არის იქ ტყეების დეგრადაცია წავიდა, ამ ტყეს დღეს განახლება სჭირდება.  არის ადგილები, რომელსაც ვეღარ გაამწვანებ, ჩვენ არ გვინდა შევქმნათ ბუტაფორია, პროექტი უნდა გაკეთდეს ღირსეულად“,- განმარტავს თემურ ტყემალაძე.

 მინდვრისა და მთის ნეკერჩხლები, კავკასიური ფიჭვი, საკმლის ხე, მუხა, აკაკი და იფანი– ეს იმ მცენარეების ჩამონათვალია, რომლითაც ბიძინა ივანიშვილი მთაწმინდის ფერდობზე გამხმარ და დაავადებულ მცენარეთა ჩანაცვლებას გეგმავს. პროექტის სავარაუდო ღირებულება 12-15 მილიონი ლარი იქნება.

„მთავარი არის პროექტის შექმნა, შესრულება არის კონტროლის ამბავი. თუ გვინდა კარგი შედეგი მივიღოთ, შეცდომებს ვერ დავუშვებთ. სავარუდო ვადად 2 წელი დავასახელე თუმცა, შეიძლება 2 წელი არ იყოს საკმარისი, სამი წლის შემდეგ გვექნება სერიოზული შედეგები. პროექტირება გარკვეულ დროს მოითხოვს და ხარჯებიც ამაზე დამოკიდებული. კონკრეტული თანხა ბიძინა ივანიშვილმა დაასახელა, თუმცა, პირად საუბარში მითხრა, რომ თუ თანხის დამატება დამჭირდება არაფერს დაიშურებს. საბოლოოდ თბილისი ძალიან დიდი საჩუქარს მიიღებს“ – განაცხადა თემურ ტყემალაძემ.

ჯერჯერობით უცნობია რა დრო დასჭირდება პროექტის შემქნას. როგორც თემურ ტყემალაძე „კომერსანტთან“ საუბარში აცხადებს, პროექტში თბილისის მერიაც ჩაერთვება. პროექტის ხელმძღვანელი ამბობს, რომ თბილისის საკრებულოს თავმჯდომარეს გიორგი ტყემალაძეს უახლოეს მომავალში შეხვდება რა დროსაც მათ შორის მემორანდუმი გაფორმდება.

commersant.ge