ადამიანი – დედამიწის მტერი – რა უნდა ვიცოდეთ ეკოლოგიაზე

დედამიწა თავისი უნიკალური ბუნებითა და რესურსებით,ოდითგანვე წარმოადგენდა ადამიანის არსებობის უწყვეტ წყაროს. ის კვებავდა,ასაზრდოებდა, უქმნიდა უსაფრთხო გარემოს,აძლევდა თავდაცვის საშუალებებს და სხვა. მიუხედავად, იმ სიკეთეებისა რომელითაც ბუნება აჯილდოებს ადამიანს,ის მაინც “უძღებ შვილად” რჩება,რომელიც ყველა რესურსსა და შესაძლებლობას იყენებს,რათა რაც შეიძლება მეტი სარგებელი მიიღოს. სამყაროს განვითარებასთან ერთად ადამიანების მოთხოვნილებებიც იზრდება. მათი ამბიციები კი უარყოფით ზეგავლენას ახდენს გარემოზე. ბუნების მიმართ ნაკლები პატივისცემის შედეგად მივიღეთ შემაძრწუნებელი შედეგი, რომელმაც შეიძლება ეკოლოგიური კატასტროფა გამოიწვიოს. ადამიანების ქმედებები ხელს  უწყობს კლიმატის ცვლილებას,ეკოლოგიური პრობლემების გაუარესებას,მიწისა და ჰაერის დაბინძურებას,მიწის ეროზიას,გაუდაბნოებასა და სხვა. რაც ერთ დღესაც სავალალო შედეგამდე მიგვიყვანს. ასევე,კატასტროფული შედეგები მოჰყვება ტყეების ჩეხვას. ხე-ტყე არა მხოლოდ მიწის მთლიანობისა და მდგრადობისთვის არის საჭირო,არამედ იმისთვისაც, რომ რაც შეიძლება მეტად სუფთა ჰაერმა იმოძრაოს ჩვენს გარშემო. როდესაც ადამიანი ანადგურებს დედამიწის “ფილტვებს” იგი ამასთანავე ანადგურებს ,ჟანგბადს რომლითაც სუნთქავს. ჩვენი პლანეტის ხე-ტყის უმრავლესობა ქაღალდის დამზადებას ეწირება. მსოფლიოში წლიურად 268 მლნ. ტონაზე მეტ ქაღალდს აწარმოებენ. მხოლოდ 1 ტონა ქაღალდის საწარმოებლად სულ მცირე 2-4 ტონამდე ხე-ტყის მასალაა საჭირო. გარდა იმისა,რომ ქაღალდის დამზადებას ეწირება ტყეები,ასევე, იხარჯება წყლის რესურსი. ქაღალდის მასა დაახ. 99% – მდე წყალს შეიცავს. ეს იმის ფონზე ,რომ დედამიწაზე სასმელად ვარგისი წყალი მხოლოდ 3% შეადგენს. ბოროტება, რომელსაც ადამიანი დედამიწას აყენებს,მხოლოდ ხე-ტყის გაჩეხა და წყლის რესურსების გაფლანგვა არ არის. ერთ-ერთი ყველაზე დიდი და მომაკვდინებელი საფრთხე, არის ადამიანის მიერ გარემოს დაბინძურება. დაბინძურებული გარემო დღეისათვის ნომერ პირველ “მკვლელადაა” აღიარებული. ამ ქმედებით ზიანდება არა მხოლოდ გარემო,ლანდშაფტი, არამედ ჰაერი,სასმელად ვარგისი წყალი,ცხოველები,მდინარეები თუ ოკეანეები და მათში შემავალი ცოცხალი ორგანიზმები და თავად ადამიანი. ამიტომაც დიდი მნიშვნელობა ენიჭება იმას, თუ სად იყრება ნაგავი. შესაძლოა, ცხოველებმა გადაყრილი ნარჩენები შეჭამონ ან მათში გაიჭედონ. ამ მხრივ ყველაზე საშიში პოლიეთილენის პარკია,რომელიც მრავალჯერ გამხდარა,ხმელეთზე თუ წყალში ცხოველების,ფრინველებისა თუ თევზების დაზიანებისა და სიკვდილის მიზეზი.

გამოთვლილია,რომ მსოფლიოში ამის გამო,100,000-ზე მეტი ფრინველი,სელაპი და ვეშაპი კვდება,რადგან პოლიეთილენის პარკის დაშლას ასობით წლები სჭირდება.

მიწის დაბინძურება ნიადაგის დეგრადაციას იწვევს. ასევე კლებულობს დაბინძურებული ნიადაგის ნაყოფიერება და მისი გამოყენება სასოფლო-სამეურნეო საქმიანობისთვის. დეგრადირებული ნიადაგი საფრთხის შემცველი საცხოვრებლად გამოყენებისთვის. ერთი შეხედვით,ალბათ წარმოუდგენლად მოგეჩვენებათ,ამ გლობალური პრობლემების გადაჭრა.თუმცა,ეს არც თუ ისე რთული შესასრულებელია თუკი გავიაზრებთ ჩვენს ქმედებებს და იმას,თუ რა მოჰყვება მათ. თუ ადამიანები დაფიქრდებიან ,მიხვდებიან რომ სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია გარემოს გადარჩენა,საკუთარი და სხვა ცოცხალი ორგანიზმების ჯანმრთელობის გამო. ეს დადებითად იმოქმედებს საცხოვრებელ გარემოზე,ქვეყნის ბიომრავალფეროვნებაზე,ეკოლოგიაზე და სხვა. ბევრ ქვეყანაში მოსახლეობის მონაწილეობით ხორციელდება პროგრამები,რომელთა მიზანია ნაგვის შეგროვება და გარემოს გამწვანიანება. ასევე საგანმანათლებლო კამპანიების მეშვეობით ხალხი სწავლობს როგორ შეამცირონ ნაგავი სახლში,როგორ გამოიყენონ სწორად წყლის რესურები. მსგავსი კამპანიებისა და პროგრამების არსებობა, სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია უსაფრთხო და ჯანსაღი გარემოს შესაქმნელად.

ავტორი: ლიკა თურქაძე

მასალა მომზადებულია პროექტის “განათლებული, პროფესიონალი კადრები რეგიონული მედიის გაძლიერებისთვის” ფარგლებში.