წირვა – შეკვეთილი თუ საყოველთაო? – ახალგაზრდა თეოლოგის ალექსანდრე ჯინჭარაძის განმარტება

მწერალი და თეოლოგი ალექსანდრე ჯინჭარაძე ფეისბუქის საკუთარ გვერდზე ეკლესიაში გავრცელებულ ე.წ. შეკვეთილი წირვის შესახებ ვრცელ განმარტებას აქვეყნებს და აღნიშნულ პრაქტიკას კრიტიკულად აფასებს.

“ძალიან ტრაგიკული სურათია, როცა გარდაცვლილი ოჯახის წევრის გამო ადამიანებს ე.წ “შეკვეთილ წირვებში” ფულს ახდევინებენ. ჯერ წირვის გამო თანხის გადახდა რა უბედურებაა?! მერე მეორე, როგორ შეიძლება წირვის, ამოდენა საზრისის მქონე მოვლენის, წირვის, როგორც კოსმიური საიდუმლოს რაიმე ფულით გაზომვა?! ცნობილი ამბავია შვიდი წირვა, თორმეტი წირვა, რაც მეტი, მით მეტი ფული მიდის ე.წ “მამაოს” ჯიბეში. საქმე კი ის გახლავთ, რომ ქრისტიანული ეკლესია იცნობს ერთადერთ წირვას, რომელიც ყველა საიდუმლოს გულის გულია და რომელიც სრულიად უანგაროდ აღევლინება! ამასთან, იგი არა ინდივიდუალური, არამედ კოლექტიურია! თანაც, არანაირი საფასური! რატომ?! იმიტომ, რომ თვით სიტყვის ეტიმოლოგიდან გამომდინარე, იგი ნიშნავს – მადლიერებას – ბერძნულად – Ευχαριστία! ამრიგად, მადლიერია რა ეკლესია, ანუ ადამიანთა კრებული, მიუხედავად მათ სოციალური სტატუსისა და თანამდებობისა, ამ მადლიერებას ღმერთთან თანაზიარებაში გადააქცევს უსისხლო მსხვერპლად, კონკრეტული სასულიერი პირის დახმარებით! მაგრამ, რატომ თაღლითობს ეს ვიღაც მღვდელი და ფულს იღებს ამ უანგარო საქმეში?! იმიტომ, რომ იგი რიტუალს აღასრულებს და ცნობიერად იქ არ არის. უჭირს იმისი გააზრება, რაც მის თავს ხდება… ან კიდევ – სრულიად უცოდინარია თავისი საქმისა… არსებობს კოლექტიური მხარე: წაბაძულობით გაკეთება ამგვარი საქმისა. თუმცა, პასუხისმგებლობა ყველას საკუთარი გააჩნია.
წარმოგიდგენიათ, რომ ქრისტეს ვერცხლი აეღო წმინდა ტრაპეზის დღეს?! ხოდა, ყოველი ახალი წირვა, ისტორიაში მოგზაურობაა, უკან, 2000 წლის წინ და წინ – სასუფეველში, რომელიც აქვე არს, რადგან მორწმუნე პირდაპირ მიეახლება ღვთის მადლს, ანუ ღმერთს! გრიგოლ პალამა მაინც გადაშალეთ, სადაც საუბარია იმაზე, რომ ღმერთი მთელი თავისი სისავსით მყოფობს თავისსავე მადლში, რადგან იგი არსობრივად მიუწვდომელია. ამიტომ, ეს შეუქმნელი მადლი არის საშუალება კაცობრიობასთან საკონტაქტოდ და იგი არ იყიდება! მადლი, იგივე ენერგიაა, ბერძნულად – ενέργεια… ეს კიდევ ცალკე დიადი საიდუმლოა თეოლოგიაში… მაგრამ, ვის აინტერესებს იგი დღეს?! ეხლა აქ ბერი გაბრიელის ან ვიღაცა თანამედროვე “მამის” ციტირებები არ მინდა და ვისაც მართლა აინტერესებს ეს საკითხები, წაიკითხოს სერიოზული ლიტერატურა, მაგალითად მიტროპოლიტ იოანე ზიზიულასის (ცოცხალი, უდიდესი თეოლოგის) ნაშრომები, სადაც იგი ე.წ კონკრეტული პირის სახელზე დაყენებულ წირვებს სასტიკად კიცხავს და ერესს უწოდებს. ან კი, როგორ შეიძლება კოსმიური ლიტურღია დაიყვანო ერთ ინდივიდზე?! რა მნიშვნელობა აქვს ვინაა იგი, ცოცხალია თუ გარდაცვლილი?! გარდა ამისა, თვით ლიტურგიკული ტექსტები არაა ინდივიდზე მორგებული, ის კრებითი, ანუ საეკლესიო გახლავთ. ის ეხება მთელს მსოფლიოს და არა მხოლოდ ერთ რიგით ადამიანს.
აი, თითონ ევქარისტიის ლოცვებს მაინც მოუსმინეთ: “ყოველთა და ყოვლისათვის”, “სამყაროს სიცოცხლისათვის”, “კეთილგამოღებისათვის ნაყოფთა…” გესმით ამ სიტყვების მნიშვნელობა და არსი?! როცა ლიტურგია ტარდება იგი ისედაც გულისხმობს ყოველ ადამიანს, ადამიდან, ვიდრე უკანასკნელ პერსონამდე და თქვენ მაინც და მაინც ვიღაც ერთისთვის გსურთ იგი?! ეს ეგოისტური დამოკიდებულებაა და არა ეკლესიოლოგიური! ამისთვის არსებობს პირადი ლოცვა, პანაშვიდი, რა ვიცი, რამდენი რამ!
და არათუ ადამიანებს, არამედ მთელს კოსმოსს შეავედრებს ყოველი ქრისტიანი თავის ღმერთს, როცა წირავს! გაგიკვირდებათ და, მხოლოდ მღვდელი არ წირავს, არამედ ყოველი იქ მყოფი, ვინც იაზრებს, თუ რა საიდუმლოს აღასრულებს…
შეკვეთილი წირვა კი გავს ვაჭრობას უანგარო ღმერთთან, ხოლო ვაჭრები ტაძრიდან გამოჰაყარა თვით ქრისტემ. თავისთავად პროფესიას არავინ ერჩის, მაგრამ, ყველაფერს თავისი ადგილი აქვს… არ შეიძლება ყველაფრის დესაკრალიზაცია… უბრალოდ გული მოგიკვდება ადამიანს, როცა ხედავ, რომ ამგვარი საქმიანობებით მართლა სჯერათ ადამიანებს, რომ 200 მანეთად ან უფრო მეტად, ამოიყვანენ ვინმეს ჯოჯოხეთიდან… ეს ხომ ბავშვური წარმოდგენებია?! ანუ, ქრისტეს ფულს ვუხდით, რომ გვიშუამდგომლოს ჰადესთან?! და განა იგი ყოველგან არ არს და ყოველსავე არ აღავსებს?! ხედავთ, თითქოს საქმე თანხაშია, მაგრამ სახეზეა სრული თეოლოგიური უცოდინრობა… არ შეიძლება ჯამაგირის გამო შევიწროვდეს თეოლოგიური აღზრდა და განათლება. არ შეიძლება!
არ არსებობს ჩემი და შენი წირვა, არსებობს ერთიანი, საეკლესიო, ანუ კოსმიური ლიტურგია! და იქ, სხვათა შორის, არაქრისტიანებსაც ლოცავს ეკლესია, ანუ მთელს შესაქმეს!
ეს თანხის თემა კი უბრალოდ ცბიერი ფანდია და არა საეკლესიო დღესასწაული… არადა, ნამდვილი ლიტურღია დღესასწაულად უნდა ექცეს მორწმუნეს!”- წერს ახალგაზრდა თეოლოგი.