
დონალდ ტრამპის ბოლო განცხადებამ საზოგადოებაში ფართო გამოხმაურება გამოიწვია. ყოფილმა პრეზიდენტმა აღნიშნა, რომ ორსულობის დროს პარაცეტამოლის (Tylenol) მიღება შესაძლოა აუტიზმის და ყურადღების დეფიციტის სინდრომის რისკს ზრდიდეს.
ტრამპმა ორსულ ქალებს პირდაპირ მოუწოდა, თავიდან აიცილონ ეს მედიკამენტი, გარდა იმ შემთხვევებისა, როდესაც მაღალი ცხელება სხვა გზით ვერ იმართება. ტრამპმა სიტყვასიტყვით განაცხადა: „არ მიიღოთ ტაილენოლი (იგივე პარაცეტამოლი). არ მიიღოთ ის. თუ ძალიან მაღალი სიცხე არ გაქვთ, რომელსაც ვერ აკონტროლებთ, ნუ მიიღებთ. FDA-მ უნდა გააფრთხილოს ორსული ქალები, რომ შეიძლება არსებობდეს კავშირი ტაილენოლის გამოყენებასა და აუტიზმს ან ADHD-ს შორის. მიზეზობრივი კავშირი ჯერ ბოლომდე არ დადასტურებულა, მაგრამ სიფრთხილეს არავითარი ზიანი არ აქვს”.
ტრამპის თქმით, მისი ადმინისტრაცია აუტიზმის “ეპიდემიას” აცხადებს, რადგან, მისი განმარტებით, 2000 წლის შემდეგ შემთხვევები 400%-ით გაიზარდა.
მისი განცხადებები ემყარებოდა რიგ კვლევებს, რომლებშიც იკვლევდნენ ორსულობის პერიოდში პარაცეტამოლის გამოყენებასა და ბავშვის ნეიროგანვითარებით დარღვევებს შორის შესაძლო კავშირს. ზოგიერთი მიმოხილვა მართლაც მიუთითებს სტატისტიკურ ასოციაციაზე: იმ ორსულებში, ვინც უფრო ხშირად იღებდა პარაცეტამოლს, ბავშვებში აუტიზმისა და ADHD-ის შემთხვევები შედარებით უფრო მეტი ფიქსირდებოდა. თუმცა, ყველაზე მასშტაბურმა კვლევებმა, მაგალითად შვედეთში 2.4 მილიონზე მეტი ბავშვის მონაცემების ანალიზმა, ვერ აჩვენა პირდაპირი კავშირი. როცა sibling-კონტროლის მეთოდი გამოიყენეს (ანუ ოჯახებში ძმებსა და დებს შორის შედარება, სადაც დედამ სხვადასხვა ორსულობაში სხვადასხვა რაოდენობით მიიღო წამალი), შესაძლო კავშირი თითქმის ქრება.
სამეცნიერო წრეები და წამყვანი სამედიცინო ორგანიზაციები ტრამპის სიტყვებს სკეპტიკურად შეხვდნენ. ამერიკის გინეკოლოგებისა და ორსულობის სპეციალისტთა კოლეჯი (ACOG) და სხვა ავტორიტეტული ინსტიტუტები აცხადებენ, რომ არსებული მონაცემები საკმარისი არ არის მიზეზობრივი დასკვნისთვის. მათი თქმით, შედეგები შესაძლოა იყოს დამაბნეველი ფაქტორების გავლენის შედეგი, და ამ ეტაპზე არ არსებობს მტკიცებულება, რომ პარაცეტამოლი ორსულობისას პირდაპირ იწვევს აუტიზმს.
ტრამპის განცხადებამ კვლავ გააჩინა დიდი დისკუსია საზოგადოებასა და მედიცინაში. ერთი მხრივ, არსებობს სურვილი, მაქსიმალურად დავიცვათ მომავალი თაობა ნებისმიერი რისკისგან, თუნდაც ის ბოლომდე არ იყოს დამტკიცებული. მეორე მხრივ, მეცნიერები და ექიმები აფრთხილებენ, რომ მკვეთრმა და დაუდასტურებელმა რეკომენდაციებმა შეიძლება ორსულებს სხვა საფრთხე შეუქმნას, თუ მათ საჭირო დროს უსაფრთხო ტკივილგამაყუჩებელზე უარის თქმა მოუწევთ. საბოლოოდ, მთავარი კითხვა ის არის, შეძლებს თუ არა სამეცნიერო საზოგადოება სწრაფად და საბოლოოდ გასცეს პასუხი, არის თუ არა პარაცეტამოლის გამოყენება ორსულობისას ნამდვილად დაკავშირებული აუტიზმთან, თუ ეს მხოლოდ დამთხვევაა.