როგორ გავიგოთ ფოტო ნამდვილია თუ გვატყუებენ – რჩევები დეზინფორმაციის ეპოქის პირობებში

განვითარებული მსოფლიოს დიდი ნაწილისთვის და მათ შორის საქართველოსთვის ერთ-ერთი მთავარი გამოწვევა რუსული პროპაგანდაა. კრემლი მიზანმიმართული დეზინფორმაციით ცდილობს კონკრეტულ ქვეყნებზე საკუთარი პოზიციები და გავლენა მანიპულაციური ინფორმაციით და ანტიდასავლური პროპაგანდით გააძლიეროს. დეზინფორმაციის ძირითად სივრცედ რუსეთი მისი გავლენის ქვეშ მოქმედ მედიას და სოციალურ ქსელებს იყენებს, რისი საშუალებითაც მარტივად ხდება საზოგადოების შეცდომაში შეყვანა. აღნიშნული ჯგუფები დეზინფორმაციას ავრცელებენ როგორც საკუთარი ქვეყნის მოქალაქეებთან დაკავშირებით, ასევე საერთაშორისო საზოგადოებაზე. მათ ერთ-ერთ მთავარ სამიზნეს კი პოსტსაბჭოთა სივრცის მოქალაქეები წარმოადგენენ. რადგან არაერთხელ დადასტურდა, თუ როგორ მიზანმიმართულად ცდილობს კრემლი პოსტსაბჭოთა სივრცეში საკუთარი გავლენები სრულად აღადგინოს და აღნიშნულ ქვეყნებში კვლავ საბჭოთა ტიპის წესრიგი დაამყაროს.

ასეთ პოლიტიკურ მოცემულობაში, განსაკუთრებულ მნიშვნელობას იძენს იმის ცოდნა, თუ როგორ გავმიჯნოთ ნამდვილი და ყალბი ინფორმაცია ერთმანეთისგან. პროპაგანდისგან თავის დასაცავად, პირველ რიგში, უნდა მოვიძიოთ დეზინფორმაციის წყაროები. მაგალითად ფოტომასალით შექმნილი დეზინმფორმაციის ერთ-ერთი მთავარი წყარო ინტერნეტ სივრცეა. მით უმეტეს, თუ გავითვალისწინებთ,რომ კრემლის პროპაგანდას საქართველოში მუდმივად ანტი-დასავლური ხასიათი აქვს, მაშინ გირჩევთ ნებისმიერი, ასეთი ეჭვის აღმძვრელი ინფორმაცია ყოველთვის გადაამოწმოთ.  მაგალითად Facebook-ში,გარკვეული გვერდის ან პიროვნების მიერ გაზიარებული ფოტომასალა რომელსაც თან ახლავს ანტი-დასავლური გზავნილი, არასდროს არის სანდო და ამგვარად გამოყენებული ფოტოს ნამდვილობა და გავრცელების პირველი წყაროს დადგენა აუცილებელია. საილუსტრაციოდ მოვიყვანოთ ერთი მაგალითი:  2017 წლის 9 იანვარს „Politicano”-ს ფეისბუქ გვერდზე გამოქვეყნდა ფოტომანიპულაცია, სათაურით თითქოს ფოტო 1999 წელს, სერბეთში ნატოს მიერ განხორციელებულ დაბომბვის შედეგებს ასახავდა.  ფოტო, რომლის პირდაპირ ნახვა ძალიან შემზარავია და დაბომბვის შედეგად დაღუპულ ადამიანს აჩვენებს, მალევე გავრცელდა სოციალურ ქსელებში და ადამიანების დიდი ნაწილი დააჯერა, თითქოს აღნიშნული დაბომბვა ნატოს შეიარაღებულმა ძალებმა და ავიაციამ განახორციელა.

როგორ დავადგინოთ ფოტოს ნამდვილობა:  როდესაც ვცდილობთ გავიგოთ ნამდვილია თუ არა ფოტო,სწორედ იმ ფაქტს ასახავს თუ არა, რის სადემონსტრაციოდაც გვიჩვენეს ან რომელია მისი გავრცელების თავდაპირველი წყარო, ამისთვის ყურადღება უნდა მივაქციოთ ფოტოზე გამოსახულ თარიღს ან ადგილს. ხშირ შემთხვევაში, ამ ორი მონაცემით სურათის ნამდვილობის დადგენა რთულია და ყველაზე ეფექტიანი ფოტოს წყაროს დადგენაა. ფოტოს წყაროს დასადგენად ერთ-ერთი ყველაზე ხელმისაწვდომი და მარტივი საშუალება Google-ის საძიებო სისტემაა და კიდევ რამდენიმე პლატფორმაა, რომელიც ფოტომასალის გამოყენებით მის წყაროს ადგენს. შესაბამისად, საეჭვო ფოტოს ნახვის შემთხვევაში, დიდი შანსია მისი წყაროს საპოვნელად ქვემოთ ჩამოთვლილი პლატფორმები დაგვეხმაროს.